De Route naar Volwassenheid na Jeugdzorg. Een verkenning van de ervaren continuïteit van begeleiding in de overgang van jeugdzorg naar volwassenheid: Een kwalitatief onderzoek

Abstract

Inleiding. Jongvolwassenen met een jeugdzorgachtergrond staan bij het bereiken van de leeftijd van 18 jaar vaak voor een abrupte overgang naar volwassenheid. Deze overgang gaat gepaard met zowel praktische als emotionele uitdagingen, terwijl continuïteit in ondersteuning vaak ontbreekt. Dit onderzoek streeft ernaar inzicht te geven in hoe deze overgang wordt ervaren en welke factoren ondersteunend of belemmerend werken. Methode. Er is een kwalitatief onderzoek uitgevoerd onder acht jongvolwassenen met jeugdzorgervaring en twee jeugdzorgprofessionals. Via semigestructureerde interviews is data verzameld. De thematische analyse is verricht aan de hand van het ecologisch model van Bronfenbrenner, waarmee de bevindingen zijn gestructureerd op vier systeemniveaus: micro-, meso-, exo- en macrosysteem. Resultaten. Binnen het microsysteem bleek de relatie met ouders, vrienden en hulpverleners essentieel. Jongvolwassen ervaarden steun, maar misten ook stabiliteit en begeleiding. Op mesoniveau kwam naar voren dat de overgang vaak abrupt is en onvoldoende afgestemd. Binnen het exosysteem werden systeemproblemen zoals versnipperde hulp en ontoegankelijke voorzieningen benoemd. Het macrosysteem toonde dat vaste leeftijdsgrenzen en maatschappelijke verwachtingen niet altijd aansluiten bij de ontwikkelingsfase van jongeren. Discussie. De resultaten tonen dat de overgang naar volwassenheid gekenmerkt wordt door complexe interacties tussen relationele, organisatorische en maatschappelijke factoren. Conclusie. Een meer geleidelijke overgang, gericht op de behoeften van jongeren in plaats van leeftijd is noodzakelijk. Het gebruik van de ‘Big Five’ als uitgangspunt en het bieden van maatwerk en langdurige begeleiding kan bijdragen aan een succesvollere transitie naar volwassenheid.