Vrouwen op de literaire ladder: Genderverhoudingen in Nederlandse literaire kritiek en literatuurprijzen in de periode 2007-2023

Abstract

Deze masterscriptie onderzoekt de evolutie van genderdynamiek binnen de Nederlandse literaire kritiek en literaire prijzen van 2007 tot 2023. Voortbouwend op het onderzoek van Corina Koolen (2018), dat aanzienlijke genderongelijkheden in literaire erkenning aan het licht bracht, heeft deze studie tot doel te bepalen of vrouwelijke auteurs meer prominentie hebben verworven in literaire recensies, nominaties en prijzen in de periode 2017-2023 vergeleken met de periode 2007-2016.

Met behulp van een dataset bestaande uit 3541 literaire recensies van drie Nederlandse publicaties, 328 nominaties en 171 prijswinnaars van tien Nederlandse literaire prijzen, maakt dit onderzoek gebruik van kwantitatieve analysemethoden, waaronder Chi-kwadraattoetsen, t-toetsen en correlatieanalyses. De bevindingen tonen een aanzienlijke toename in het aantal recensies voor boeken geschreven door vrouwelijke auteurs en een significante stijging in het aantal vrouwelijke literaire recensenten in de periode 2017-2023. Bovendien wijzen de resultaten op een opwaartse trend in het aantal vrouwelijke auteurs dat wordt genomineerd en literaire prijzen wint, hoewel mannelijke auteurs nog steeds de categorie van nominaties domineren.

De resultaten suggereren een bottom-upeffect, waarbij veranderingen in genderrepresentatie beginnen op lagere niveaus van literaire erkenning en geleidelijk omhoog bewegen. Ondanks de vooruitgang kan er worden geconcludeerd dat genderongelijkheden blijven bestaan, waarbij mannelijke auteurs nog steeds meer erkenning krijgen in het Nederlandse literaire veld. Deze bevindingen vormen een basis voor toekomstig onderzoek naar gender-effecten in literaire kritiek en het bredere literaire veld. Daarnaast wordt het belang benadrukt van het onderzoeken van demografische kenmerken van recensenten en hun potentiële invloed op de genderdynamiek van literaire erkenning. Deze scriptie biedt waardevolle inzichten in de huidige staat van gendergelijkheid in het Nederlandse literaire veld en draagt bij aan het bredere debat over diversiteit en inclusiviteit binnen culturele erkenning.