Mondige ouders langs de lijn: een wicked problem voor bestuurders van hockeyverenigingen

Abstract

Dit onderzoek heeft als doel meer inzicht te verkrijgen in de uitdagingen die bestuurders van hockeyverenigingen ervaren, door het toenemende grensoverschrijdende gedrag van mondige ouders langs de lijn. Uiteindelijk wordt ook gekeken welke implicaties deze inzichten hebben voor het toekomstige beleid van de KNHB en haar verenigingen.

Dit kwalitatieve onderzoek is gehouden in de vorm van een casestudy, door middel van dertien semigestructureerde interviews. Twaalf van de dertien interviews zijn afgenomen met zes voorzitters en zes S&R-vrijwilligers op zes hockeyverenigingen. De voorzitters en S&R-vrijwilligers zijn van tevoren bewust geselecteerd, vanuit de wetenschap dat zij al ervaring hadden met het thema mondige ouders langs de lijn en hier dus relevante uitspraken over konden doen. De interviews zijn afgenomen aan de hand van een semigestructureerde topiclijst en vervolgens getranscribeerd, gecodeerd en geanalyseerd. Vervolgens is ook nog een dertiende interview afgenomen met de KNHB-medewerker die verantwoordelijk is voor het S&Rbeleid van de hockeybond, om de eerdere uitkomsten te staven.

Uit dit onderzoek kan worden geconcludeerd, dat de diverse factoren, gevolgen en dilemma’s rondom de mondige ouder, laten zien dat het omgaan met mondige ouders die grensoverschrijdend gedrag vertonen langs de lijn een complex en veelzijdig vraagstuk is. Dit maakt het vraagstuk voor bestuurders van hockeyverenigingen een ‘wicked problem’: een probleem dat zich moeilijk laat definiëren en waar geen eenduidige oplossing voor is (Head & Alford, 2015). De aanpak van een ‘wicked problem’ moet zich volgens de theorie richten op een samenhangende actie van meerdere factoren (Head & Alford, 2015). Het is daarom aan te raden dat hockeyverenigingen meerdere oplossingen tegelijkertijd toepassen, om het grensoverschrijdende gedrag van mondige ouders langs de lijn terug te dringen.

Verder is uit het onderzoek gebleken dat hockeyverenigingen ouders het beste op een positieve manier kunnen inspireren om goed gedrag te vertonen langs de lijn. Kinderen kunnen hiervoor worden gebruikt als middel. Door kinderen, tijdens speciale sessies of in filmpjes, te laten vertellen welk gedrag zij wel en niet leuk vinden langs de lijn, kan bewustwording gecreëerd worden bij ouders over hun gedrag. Naast de positieve aanpak via het kind, zouden bestuurders van hockeyverenigingen een meer preventieve aanpak moeten hanteren, om het grensoverschrijdende gedrag van mondige ouders in een vroeg stadium in de kiem te smoren. Bestuurders van hockeyverenigingen kunnen dit realiseren door het thema continu aandacht te geven, acties te organiseren, maar vooral door ouders vanaf het eerste contactmoment goed te socialiseren binnen de vereniging. Dit kan gedaan worden middels een verplicht intakegesprek bij de eerste aanmelding, een terugkerende jaarlijkse kickoff of tijdens specifieke oudersessies op de club.

Wanneer ouders uiteindelijk toch mondig worden en grensoverschrijdend gedrag vertonen langs de lijn, dienen ze daarop tijdig te worden aangesproken om verdere escalatie te voorkomen. Uit de resultaten is gebleken dat een onderlinge aanspreekcultuur vaak nog onvoldoende functioneert, omdat mensen een bepaalde drempel ervaren om anderen te corrigeren of het simpelweg hun plaats niet vinden om dat te doen. Het is daarom aan te raden dat bestuurders van hockeyverenigingen een toezichthouder of wedstrijdbegeleider aanstellen, die te enthousiaste ouders aanspreken op hun gedrag. Tot slot kan ook geconcludeerd worden dat de KNHB medeverantwoordelijk is voor de aanpak van het grensoverschrijdende gedrag van mondige ouders langs de lijn op hockeyverenigingen. De KNHB kan deze verantwoordelijkheid pakken in de rol als kartrekker en facilitator. Geconcludeerd kan worden dat de KNHB deze rollen nu nog niet voldoende invult en meer structuur en vastigheid moet aanbrengen in haar beleid rondom dit thema.