‘Jij komt er niet in!’ Een onderzoek naar de ervaringen van jongeren met een zichtbare migratieachtergrond met discriminatie en uitsluiting in het uitgaansleven van Rotterdam.

Abstract

Dit onderzoek richt zich op de persoonlijke ervaringen van jongeren met een zichtbare migratieachtergrond met betrekking tot uitsluiting en discriminatie in het uitgaansleven van Rotterdam. De aanleiding voor dit onderzoek is de interesse van de onderzoeker in sociale processen in het uitgaansleven en het gebrek aan kwalitatief onderzoek naar de ervaringen van jongeren met een zichtbare migratieachtergrond in het uitgaansleven van Rotterdam. De focus ligt in dit onderzoek op de persoonlijke ervaringen met uitsluiting en discriminatie van de jongeren met een zichtbare migratieachtergrond, hun strategieën om uitsluiting te voorkomen en hun ruimtelijke gedrag na uitsluiting en hoe de samenstelling van de groep invloed heeft op de kans om uitgesloten te worden in het uitgaansleven. Voor dit onderzoek is de volgende titel gekozen: ‘Jij komt er niet in!’ Omdat dit een sprekend voorbeeld is van een opmerking die jongeren met een zichtbare migratieachtergrond krijgen te horen aan de deur van uitgaansgelegenheden in Rotterdam.

Het doel van dit onderzoek was het verbreden van de kennis over de ervaringen van jongeren met een zichtbare migratieachtergrond die zijn uitgesloten of gediscrimineerd in het uitgaansleven van Rotterdam. Om dit te realiseren is de volgende onderzoeksvraag geformuleerd: ‘In hoeverre en op welke manier ervaren jongeren met een zichtbare migratieachtergrond discriminatie en uitsluiting in het uitgaansleven van Rotterdam?’

Om te kunnen herleiden of de uitsluiting en discriminatie te maken heeft met de afkomst van de jongeren is ervoor gekozen om jongeren met een zichtbare migratieachtergrond te interviewen. Verder zijn de jongeren geselecteerd tussen de 18 en 30 jaar aangezien deze leeftijdsgroep het uitgaansleven domineert. Door middel van de sneeuwbalmethode, waarbij twee respondenten uit het netwerk van de onderzoeker het startpunt vormden voor het vinden van respondenten, zijn er uiteindelijk 16 jongeren met een zichtbare migratieachtergrond geïnterviewd. Voor dit onderzoek is er gekozen om semi-gestructureerde diepte interviews uit te voeren omdat deze methode de meeste ruimte biedt voor de respondenten om hun persoonlijke ervaringen duidelijk te kunnen maken.

Na de analyse van de interviews bleek dat jongeren met een zichtbare migratieachtergrond vaak worden uitgesloten zonder dat zij een reden krijgen van de bewaker. Als ze wel een reden te horen krijgen dan gaat het volgens de respondenten vaak om redenen die niet waar zijn, zoals dat de uitgaansgelegenheid vol is maar vervolgens zien de jongeren met een zichtbare migratieachtergrond die weg zijn gestuurd blanke jongeren wel naar binnen gaan. Volgens de respondenten komt discriminatie en uitsluiting in het uitgaansleven voor in heel Rotterdam en is er geen duidelijk verschil tussen de verschillende soorten uitgaansgelegenheden. De gevoelens die discriminatie en uitsluiting bij jongeren opwekt zijn vooral frustratie, boosheid en onbegrip, al gaven de respondenten aan dat zij er minder boos om worden dan toen zij jonger waren. De respondenten gaven aan niet of nauwelijks melding te maken van hun ervaringen. Zij hebben er weinig vertrouwen in dat een melding daadwerkelijk iets gaat veranderen en ze willen hun avond er niet door laten verpesten. De uitsluiting komt volgens de respondenten vooral vanwege de angst dat migranten de sociale orde in de uitgaansgelegenheid verstoren. Deze angst zou voortkomen uit vooroordelen over geweld en criminaliteit. Volgens de respondenten komen deze vooroordelen door xenofobie, slechte eerdere ervaringen met jongeren met een migratieachtergrond en deels de opvoeding en media.

De respondenten hebben nauwelijks strategieën om uitsluiting te voorkomen al werd op tijd komen en geen broeken met scheuren dragen een aantal keer genoemd. Indien de jongeren bij een uitgaansgelegenheid worden uitgesloten kiezen ze ervoor om naar een andere uitgaansgelegenheid te gaan. Rondhangen op straat doen zij niet (meer) en naar huis gaan wordt gezien als een laatste optie. De jongeren gaven aan een aanzienlijk verschil te merken tussen het uitgaan met blanke vrienden of vrienden met een zichtbare migratieachtergrond. Volgens de jongeren komen zij uitgaansgelegenheden een stuk makkelijker binnen met blanke jongeren dan met jongeren met een zichtbare migratieachtergrond.