"You need to wake up, my brother" Een personageanalyse van BlacKkKlansman

Abstract

De film van regisseur Spike Lee, BlacKkKlansman, presenteert een aantal personages die ieder een standpunt innemen in de discussie rondom racisme. Dit schetst een interessant kader waarbinnen racisme besproken en begrepen kan worden. Opvallend aan de personages van BlacKkKlansman is dat de standpunten die zij innemen zich gedurende de film ontwikkelen. De personages zijn veranderlijk en beïnvloeden elkaar door met elkaar te interacteren. In deze analyse wordt gekeken hoe de personages van BlacKkKlansman worden ingezet om verschillende houdingen ten opzichte van racisme vorm te geven. Dit wordt aan de hand van een personageanalyse gedaan naar het voorbeeld van filmtheoreticus Marc Vernet. Er is gekozen voor deze benadering vanwege de aandacht die wordt besteed aan de wederzijdse invloed die personages op elkaar uitoefenen en de manier waarop personages zich gedurende een film ontwikkelen. De analyse van de personages wordt uitgevoerd door de karakterisering van en de verhoudingen tussen de personages grondig te bestuderen. Om eventuele ontwikkelingen in de personages te benadrukken is ook een gedetailleerde analyse uitgevoerd van twee scènes uit de film. Aangezien de houding van de personages ten opzichte van racisme in deze analyse centraal staat, wordt er voornamelijk aandacht besteed aan de manier waarop deze houding (wel of niet) verandert gedurende de film.

Volgens Douglas Kellner heeft het werk van Lee als doel morele en politieke verandering in gang te zetten. Het werk van Lee lijkt de onderliggende maatschappelijke problemen waar zwarte-Amerikanen dagelijks mee kampen te willen illustreren en bekritiseren. Om de ervaring van racisme begrijpelijk te maken voor de filmbezoeker zet Lee zijn personages in om het publiek te confronteren met het racisme en de assumpties over ras die zij onbewust met zich mee dragen. Hierbij maakt Lee volop gebruik van karakterisering om in te spelen op bestaande opvattingen van de kijker. In BlacKkKlansman weigeren de racistische personages om kennis op te doen terwijl de niet-racistische personages openstaan voor nieuwe ideeën en inzichten. De film lijkt hiermee te impliceren dat racisme ontstaat als gevolg van een gesloten houding, en dat racisme en het openstaan voor nieuwe kennis elkaar uitsluiten. De racistische personages in BlacKkKlansman zitten niet alleen opgesloten in hun eigen wereld, ze bezitten ook een scala aan negatieve eigenschappen. Door racistische uitingen en gedrag te verbinden aan negatief gekarakteriseerde personages die gestraft worden voor hun daden, en een open houding ten opzichte van de ander en een afwijzing van racisme aan personages met positieve eigenschappen te verbinden wordt het antiracisme standpunt van de film benadrukt.