Cognitie en Emotie: De invloed van feedback op angst en rekenprestaties
Summary
Achtergrond: De verschillen in rekenprestaties onder basisschoolleerlingen in Nederland blijken groot. Verschillende factoren blijken van invloed op leren en presteren. Feedback wordt ingezet om prestaties onder leerlingen te verbeteren. Het ontvangen van feedback blijkt emoties te ontlokken bij leerlingen, maar welk effect emoties vervolgens uitoefenen op rekenprestaties, is nog onduidelijk. Doel: In het huidige onderzoek is onderzocht of angst van invloed is op rekenprestaties, waarbij gemanipuleerde positieve en negatieve feedback is ingezet om emoties te ontlokken. Methoden: 88 leerlingen uit groep acht van verschillende basisscholen hebben een klassikale rekentoets gemaakt, bestaande uit tien rekenopgaven die zijn gebaseerd op Cito Rekenen. Vervolgens hebben zij tijdens een individueel meetmoment random gemanipuleerde positieve, negatieve of neutrale feedback ontvangen. Leerlingen hebben een vragenlijst ingevuld over emoties, waarin de mate van angst werd gemeten. Na het invullen van de vragenlijst hebben zij een rekentoets op de computer gemaakt, bestaande uit zes contextopgaven. Deze contextopgaven betroffen rekenopgaven gebaseerd op rekenopgaven uit groep zeven en acht, maar hier is in het kader van een groter onderzoek extra irrelevante informatie aan toegevoegd. Na het maken van de rekenopgaven werden de leerlingen in een individuele en klassikale debriefing geïnformeerd dat de feedback random is gegeven en niet op hen van toepassing was. Resultaten: Vanuit de onderzoeksresultaten is naar voren gekomen dat feedback geen significante voorspeller is van rekenprestaties. Daarnaast bleek uit de resultaten dat de mate van angst die leerlingen ervaren, werd beïnvloed door het type feedback wat zij hebben ontvangen. Leerlingen die waren ingedeeld in de negatieve feedbackconditie, lieten een hogere mate van angst zien dan leerlingen in de positieve of neutrale conditie. Angst bleek geen voorspeller te zijn voor rekenprestaties. Een mediatieanalyse laat zien dat feedback geen direct significante voorspeller is van rekenprestaties. Tevens is er geen indirect effect van feedback op rekenprestaties, gemedieerd door angst. Rekentoets 1 blijkt echter wel een significant positieve voorspeller van rekenprestaties. Conclusie: Uit het huidige onderzoek is gebleken dat feedback van invloed was op de emotie angst van leerlingen in groep acht. Voor leerkrachten in het onderwijs is het belangrijk om zich hiervan bewust te zijn en deze wijze van feedback geven aanpassen in hun onderwijsmethoden. De relatie tussen feedback en angst benadrukt het belang voor het ontwikkelen van onderwijsmethoden waarin stil gestaan wordt bij emoties die leerlingen ervaren gedurende het leren en presteren.