Big Data surveillance en privacy, frictie en fictie: Een analyse van het Amerikaanse en Nederlandse journalistieke discours omtrent de onderwerpen Big Data surveillance en privacy

Abstract

Deze paper onderzoekt de manier waarop de onderwerpen Big Data surveillance en privacy zijn geconstrueerd in het Amerikaanse en Nederlandse journalistieke discours rondom de rechtszaak tussen de F.B.I. en Apple omtrent toegang tot gebruikersdata. Hierbij is een kwalitatieve literatuurstudie uitgevoerd naar de concepten Big Data, Big Data surveillance en privacy en zijn artikelen van de Amerikaanse krant The New York Times en de Nederlandse krant NRC Handelsblad geanalyseerd middels en een Kritische Discoursanalyse, ondersteund met een Thematische Analyse en Framing. De literatuurstudie laat zien dat Big Data de mogelijkheden van surveillance intensiveert doordat datasets aan elkaar worden gekoppeld en gecombineerd worden met nieuwe technieken zoals gezichtsherkenning. Echter, wordt Big Data surveillance ook gezien als manier om macht en controle uit te oefenen. Het concepten van de disciplinemaatschappij van Michel Foucault en de controlemaatschappij van Gilles Deleuze bieden inzicht in deze machtsdynamiek van Big Data surveillance. Daarnaast wordt belicht wat de impact is van deze vorm van surveillance op de privacy van burgers. Aan de hand van het concept van de mythologie van Roland Barthes wordt privacy in de digitale wereld bekeken als mythe. Een mythe die in stand wordt gehouden middels de discoursen. De analyse laat zien dat de onderwerpen Big Data surveillance en privacy in het Amerikaanse journalistieke discours anders worden geconstrueerd dan in het Nederlandse journalistieke discours. In het Nederlandse journalistieke discours wordt privacy geconstrueerd als burgerrecht dat beschermd dient te worden en Big Data surveillance als iets waar heel voorzichtig mee omgegaan dient te worden, terwijl in het Amerikaanse journalistieke discours Big Data surveillance als enige oplossing tegen terrorisme en criminaliteit wordt geconstrueerd en privacy als burgerrecht dat opgegeven moet worden om de nationale veiligheid te garanderen. Opvallend is dat zowel in het Amerikaanse als Nederlandse journalistieke discours privacy wordt omschreven als iets wat ook online nog steeds bestaat. Op deze manier houden zij de mythe van privacy in stand.