Representatie van vluchtelingen in documentairefilm.

Abstract

In deze scriptie wordt onderzoek gedaan naar de retorische constructie van het perspectief op vluchtelingen in de documentaire DE OVERSTEEK. Er zijn al verschillende onderzoeken gedaan naar de representatie van vluchtelingen in de media. Uit deze onderzoeken bleek dat er een negatief discours bestaat rondom vluchtelingen. Dit komt doordat de vluchtelingen in de media worden geobjectiveerd; er wordt geen rekening gehouden met de historische, politieke en culturele omstandigheden van de vluchtelingen. Om erachter te komen welk beeld wordt geconstrueerd van vluchtelingen in de documentaire DE OVERSTEEK, is ervoor gekozen een retorische analyse uit te voeren. Aan de hand van de ideeën van verschillende theoretici, waaronder Bill Nichols, wordt er in deze scriptie van uitgegaan dat documentaires in staat zijn, middels retoriek, een perspectief te bieden op een subject. De theorie van Nichols vormt het uitgangspunt van de analyse, waarin de begrippen invention, arrangement en style centraal staan. Uit de analyse komt onder andere naar voren dat een groot deel van de beelden in de documentaire empathie afdwingt bij de kijker. Op deze manier wordt de nadruk telkens gelegd op het slachtofferschap van de vluchtelingen. Dit is in lijn met de bestaande onderzoeken over de representatie van vluchtelingen; de vluchtelingen worden in DE OVERSTEEK geobjectiveerd. In deze scriptie wordt echter alleen gekeken naar de wijze waarop de documentaire een perspectief biedt op vluchtelingen. Er kan dus niets gezegd worden over de intenties van de maker en de receptie van het publiek. Dit zou echter een interessante invalshoek kunnen zijn voor eventueel vervolgonderzoek.