Revolting Hobbes; is er ruimte voor opstand in de theorie van Hobbes?

Abstract

In deze scriptie wordt gezocht naar de wijze waarop Hobbes omgaat met opstand. Het recht van zelfbehoud, in het bijzonder het recht op zelfverdediging, is onvervreemdbaar in het sociale contract, terwijl de soeverein absolute gehoorzaamheid toekomt. Het lijkt in beginsel niet mogelijk dat deze absolute contradictoire rechten naast elkaar gelden. Dit is echter niet het geval omdat aan beide rechten op achtereenvolgende wijze uitdrukking kan worden gegeven. Vanuit deze positie kan het recht op zelfverdediging worden gepostuleerd als een recht van opstand. Dit recht is niet gericht tegen de soeverein, maar tegen een kwade entiteit die zichzelf soeverein noemt, omdat het individu dat zich op dit recht beroept reeds uit het contract is getreden. Aan de hand van de recente opstand tegen Qadhafi, wordt het recht van opstand verder uitgewerkt.