Vervagende grenzen. Wat bindt en scheidt het van Abbemuseum en het Tropenmuseum bij het verzamelen en tentoonstellen van niet-westerse hedendaagse kunst?

Abstract

Het tentoonstellen van niet-westerse kunst zit wereldwijd vanaf de jaren tachtig in een vogelvlucht, maar Nederland loopt niet voorop in deze ontwikkeling.3 De discussie die in 1985 begon is nog steeds gaande. Dit debat staat in de context van de door globalisering in gang gezette veranderingen, waarbij het jaar 1989 als keerpunt wordt beschouwd. Er worden nieuwe eisen gesteld aan het conventionele museum, waardoor het zichzelf moet herpositioneren.4 Voor de etnografische- en kunstmusea betekent dit onder anderen dat de traditionele rolverdeling, die gelijk opging met de dichotomie van westers en niet-westers, minder toepasselijk is.

In deze zoektocht naar een nieuwe identiteit en sociale relevantie speelt hedendaags niet-westerse kunst een grote rol. De scherpe woorden van Liesbeth Brandt Corstius lijken daarmee voorbarig. Nederlandse kunstmusea, ook het Museum Moderne Kunst Arnhem, tonen inmiddels niet-westerse hedendaagse kunst. Tegelijkertijd worden etnografische musea geconfronteerd met gedwongen hervorming en richten zich steeds meer op hedendaagse niet-westerse kunst. De musea zijn van oorsprong verschillend, maar lijken naar elkaar toe te groeien. Deze tendens zal in deze scriptie in kaart worden gebracht aan de hand van twee voorbeelden, het Tropenmuseum in Amsterdam en het van Abbemuseum in Eindhoven.