Ontwikkelingsplanologie in de glastuinbouw: herstructurering binnen Greenport Westland-Oostland

Abstract

Herstructurering van glastuinbouw is noodzakelijk omdat door relatieve schaarste in de Greenports, een afnemende plaatsafhankelijkheid (netwerkmaatschappij), continue innovaties, instabiele markten (zoals de afzetmarkt en energiemarkt), uitgifte van uitleglocaties buiten de Greenports, etc. het glastuinbouwcluster steeds meer gebukt gaat onder relatieve veroudering. Herstructurering van glastuinbouw moet leiden tot een duurzaam en toekomstbestendig glastuinbouwcluster. Om in te spelen op de glastuinbouwsector en de daarmee samenhangende ruimtelijke weergave is in deze thesis aansluiting gezocht bij ontwikkelingsplanologie.

Vanuit de doelstelling van dit onderzoek, het verkrijgen van inzicht in de rol en de bijdrage van ontwikkelingsplanologie in de herstructurering van de glastuinbouwsector, is gekozen voor de navolgende onderzoeksvraag: In hoeverre wordt ontwikkelingsplanologie toegepast bij herstructurering van glastuinbouw in de Greenport Westland-Oostland en in hoeverre draagt dit bij aan het doel dat ten grondslag ligt aan de herstructureringsopgave?

In deze thesis is een casestudy gedaan naar 'Oostland-Groenzone' in Pijnacker/Berkel. Uit deze casestudy blijkt dat bij herstructurering van glastuinbouw in prioritaire gebieden binnen Greenport Westland-Oostland elementen van ontwikkelingsplanologie aanwezig zijn, maar er nog steeds sprake is van toelatingsplanologie. Dit leidt ertoe dat het doel dat ten grondslag ligt aan de herstructureringsopgave niet wordt behaald.

Ontwikkelingsplanologie in herstructurering van glastuinbouw is echter niet onmogelijk. In de theoretisch gefundeerde veronderstelling dat ontwikkelingsplanologie bijdraagt aan een verbeterd inspelen op de netwerkmaatschappij kan worden geconcludeerd dat het mogelijk is om middels een integrale gebiedsontwikkeling herstructurering van glastuinbouw, op basis van ontwikkelingsplanologie, te bewerkstelligen zodat deze het excelleren en het internationale marktleiderschap van de glastuinbouw verder versterkt, mits er inspanningen worden verricht op het gebied van herformulering van het begrip glastuinbouw, positionering van het projectgebied in de Greenport, flexibiliteit in kritische massa glas, gebiedsmarketing, procesmatige versnelling en aanpassing van subsidies, zodat, met name in economisch onzekere tijden, (systeem)innovaties kunnen worden gestimuleerd en de investeringsbereidheid en -mogelijkheden in het glastuinbouwgebied worden versterkt.