Competenties voor de implementatie van zorginnovaties

Abstract

Achtergrond De kwaliteit van de gezondheidszorg voor ouderen staat vanwege de vergrijzing onder druk. Verpleegkundigen en verzorgenden (V&V) hebben competenties nodig om zorginnovaties te implementeren die de kwaliteit van zorg behouden. Nog onvoldoende duidelijk is hoe deze competenties moeten worden vastgesteld. In dit onderzoek maken we de keus om voor het innovatiecontingentiemodel van Van Linge een goede werkwijze voor de identificering van de benodigde competenties van thuiszorgV&V voor de implementatie van de zorginnovatie ‘zorgleefplan’ uit te proberen. Methode Een deductieve kwalitatieve inhoudsanalyse is toegepast. Experts zijn geraadpleegd met de werkwijze Delphi-methode. Uitgangspunt was een competentie definitie, waarin de kenmerken ‘innovatiecontext’, ‘eenduidigheid’ en de beide gezichtspunten ‘taakgebonden bekwaamheid’ en ‘individuele ontwikkeling’ van de thuiszorgV&V medewerker zijn verwerkt. Resultaten Zes experts hebben de competenties van thuiszorg V&V in termen van het Nederlandse MBO vastgesteld, nodig om het ‘zorgleefplan’ te implementeren. De vier meest genoemde competenties waren ‘(R) ‘op de behoefte en verwachtingen van de klant richten’, (J) ‘formuleren en rapporteren’, (T ) ‘instructies en procedures opvolgen’ en (E)‘samenwerken en overleggen’. Voor de 11 geïdentificeerde competenties en bijbehorende competentiedimensies kennis, vaardigheid, attitude en persoonskenmerken is het belang voor het implementatieproces vastgesteld. Discussie In de voor deze studie opgestelde competentiedefinitie zijn de competentiedimensies kennis, vaardigheden, attitude en persoonskenmerken als één ondeelbaar cluster opgevat. De resultaten van dit onderzoek duiden erop dat ‘kennis’ en ‘vaardigheid’ mogelijk specifieke competenties voor de innovatieinhoud zijn en ‘persoonskenmerken’ en ‘attitude’ generieke competenties voor het implementatieproces, ongeacht de specifieke innovatieinhoud. Conclusie en aanbeveling De Delphi-methode met zes experts lijkt in de praktijk een haalbare en bruikbare (tijds)investering om competenties voor het implementeren van een zorginnovatie als het zorgleefplan te identificeren. Het verdient aanbeveling in vervolgonderzoek het belang van iedere aparte competentiedimensie voor het implementatieproces te identificeren.