Ervaren assertiviteit in het Voorbereidend Middelbaar Beroepsonderwijs: Determinantenonderzoek naar ervaren (sub-)assertief gedrag onder Sallandse vmbo-leerlingen van het Carmel College in Raalte

Abstract

Dit onderzoek heeft inzicht gebracht in de gedrags- en omgevingsdeterminanten die vmbo leerlingen uit de regio Salland ervaren ten aanzien van (sub)assertief gedrag. Nadat inzichten zijn verkregen in deze determinanten, zijn aandachtspunten geformuleerd voor het project ‘Fit for Life’. Er zijn open interviews gehouden waarin vragen werden gesteld met betrekking tot de determinanten: attitude, sociale invloed, eigen-effectiviteit, vaardigheden, barrières en protectieve factoren. Deze determinanten zijn bespreekbaar gemaakt aan de hand van de volgende thema’s: opkomen voor jezelf, een verzoek doen (aan een onbekende), jezelf presenteren voor een groep, gevoelens uiten, een verzoek afwijzen en complimenten ontvangen/geven. Participanten waren 17 tweede- en vierdejaars vmbo leerlingen, zowel jongens als meisjes, van het Carmel College in Raalte. Geconcludeerd kan worden dat leerlingen uitgedaagd moeten worden om assertief te handelen in onbekende situaties, met steun van specifieke personen, zoals leeftijdsgenoten, ouders en leraren. Dit moet leiden tot een succesvolle ervaring, zodat leerlingen angsten kunnen overwinnen en de vereiste vaardigheden kunnen verwerven. Aanbevolen wordt dat Fit for Life gebruik gaat maken van peer-tutoring, rollenspellen, uitwisseling en/of het aanleren van specifieke beroepsvaardigheden. Meisjes zouden daarbij extra aandacht behoren te krijgen.