Dé criteria voor succesvol werkplekleren

Abstract

In deze reviewstudie is onderzocht welke criteria onderliggend zijn aan werkplekleren gericht op professionele ontwikkeling van medewerkers. Er is gekeken aan welke criteria organisaties, medewerkers en de leeromgeving moeten voldoen om werkplekleren mogelijk te maken. Daarnaast is onderzocht hoe de combinatie van formeel en informeel leren daarin vorm kan krijgen. Er wordt ingegaan op de complexe begrippen van werkplekleren, formeel leren en informeel leren. Via een aantal systematische stappen is gezocht naar bruikbare en relevante wetenschappelijke publicaties. Deze publicaties zijn op kwalitatieve wijze geanalyseerd en beoordeeld aan de hand van kwaliteitscriteria voor de betrouwbaarheid, validiteit en relevantie voor de onderzoeksvragen. De publicaties met een hoge betrouwbaarheid en validiteit zijn gebruikt voor het beantwoorden van de deelvragen. Door een synthese van de literatuur heeft dit geresulteerd in kenmerken en criteria die organisaties handvatten bieden bij het inzetten van werkplekleren. Criteria rondom het beleid van de organisatie die genoemd worden, zijn investeringen, organisatiestructuur- en cultuur en de rol van de manager. Het is van belang dat de leeromgeving zo expansief mogelijk ingericht is, er leerbronnen aangereikt worden en het mogelijkheden geeft voor feedback en reflectie. Verschillende kenmerken van medewerkers spelen een rol, zoals de leerbereidheid, motivatie, betrokkenheid en proactiviteit, sociale relaties en persoonskenmerken. Bij de combinatie van formeel en informeel leren wordt duidelijk dat zij elkaar op verschillende manieren kunnen aanvullen en hierbij vooral het doel en de interpretatie van de combinatie belangrijk zijn. Er is een duidelijke samenhang tussen de deelvragen geconstateerd, wat consequenties heeft voor een organisatie; zij dienen er rekening mee te houden dat de verschillende kenmerken met bijbehorende criteria van elkaar afhankelijk zijn en elkaar beïnvloeden.