Survival of the fittest. De rol van sociaal darwinisme in het imperialistische denken van Britse kranten en tijdschriften aan het einde van de negentiende eeuw.

Abstract

Het sociaal darwinisme wordt vaak in verband gebracht met negatieve historische verschijnselen, zo ook het eind negentiende-eeuwse imperialisme. Onder historici is er echter discussie of dit wel terecht is. De traditionele historische interpretatie benadrukt dat het sociaal darwinisme inderdaad een strijdlustige, biologisch deterministische uitwerking had, waarbij termen als survival of the fittest en struggle for existence zouden zijn gebruikt om militarisme en imperialisme te rechtvaardigen. De revisionistische interpretatie meent echter dat darwinisme juist niet erg populair was als argument voor strijd en selectie onder volkeren en dat het sociaal darwinisme dus ook geen rol van betekenis speelde bij het stimuleren of legitimeren van het agressieve moderne imperialisme. Volgens de revisionisten speelden idealistische argumenten voor imperialisme een veel grotere rol dan biologische. In deze these wordt onderzocht welke rol het sociaal darwinisme speelde in het imperialistische denken van Britse kranten en tijdschriften aan het einde van de negentiende eeuw. Onderzocht wordt het jaar 1898, waarin de imperialistische koorts in Groot-Brittannië een hoogtepunt zou hebben bereikt. In Afrika kwam in dat jaar de Britse campagne om de Soedan te heroveren tot een einde en waren er conflicten met Frankrijk. In Azië stond het Chinese rijk op het punt opgedeeld te worden door imperialistische mogendheden.