Mijgde ik die kast of meeg ik hem? Over de invloed van omgevingsfactoren en leeftijd op het gebruik van de defaultvervoeging van werkwoorden bij het Nederlands als tweede taal.

Abstract

Aan de hand van twee onderzoeken wordt in dit artikel geprobeerd aan te tonen dat bij een meer natuurlijke verwerving van een tweede taal de default vaker wordt toegepast bij verleden tijdsvorming dan bij een minder natuurlijke verwerving van een tweede taal. Dit verschil ligt in het eerste onderzoek in de manier van taalverwerving. De proefpersonen zijn in twee groepen onderverdeeld: een groep die het Nederlands binnen Nederland heeft geleerd en een groep die het Nederlands buiten Nederland heeft geleerd. In het tweede onderzoek ligt het verschil in de leeftijd waarop is begonnen met het verwerven van het Nederlands. In de eerste groep ligt die onder de zogenoemde kritieke leeftijd voor tweede taalverwerving van ongeveer dertien jaar, in de tweede groep zijn de proefpersonen deze leeftijd reeds gepasseerd. De onderzoeksvraag wordt getest door de proefpersonen een lijst vragen voor te leggen, bestaande uit sterke, zwakke en nonsenswerkwoorden, die ze moeten vervoegen in de verleden tijd. De manier van verwerven blijkt minder invloed te hebben op het gebruik van de default dan de leeftijd waarop is begonnen met het verwerven van een tweede taal. Wel is bij beide onderzoeken merkbaar dat een meer natuurlijke taalverwerving zorgt voor een toenemend gebruik van de default bij verleden tijdsvorming. In het onderzoek naar de manier van verwerven, binnen of buiten Nederland, is ook een duidelijke invloed van connectionisme zichtbaar die ervoor zorgt dat de proefpersonen die de taal buiten Nederland hebben geleerd minder voor de default in verleden tijdsvervoeging kiezen.