'En er kwamen andere tijden...'; De omslag naar rechts in de jaren zeventig in Chili, Nederland en de wereld.

Abstract

Zowel Chili als Nederland kregen tijdens de eerste helft van de jaren zeventig hun meest linkse regering ooit. In Chili gebeurde dit onder Salvador Allende met zijn ´democratische weg naar socialisme´, en in Nederland onder Den Uyl, die sprak over ´spreiding van inkomen, kennis en macht´. De ontwikkelingen maakten deel uit van een wereldwijde tendens van hervormingsgezindheid, die begin jaren zeventig een hoogtepunt bereikte. Tegelijkertijd ontstond er wereldwijd een rechtse en neoliberale tegenbeweging die, geholpen door de economische crisis, korte tijd later het initiatief overnam. In Chili verliep deze omslag gewelddadig, in Nederland democratisch en gematigd. Ondanks de op het eerste oog grote verschillen tussen de landen, blijken er opvallend veel overeenkomsten in de wijze waarop links aan de macht kwam en vervolgens het initiatief verloor. De polarisatie en de slechte verhouding met de christendemocraten speelden daarbij een belangrijke rol.