Waarden op de werkvloer - Een kwalitatief onderzoek naar de manier waarop medewerkers betekenis geven aan de kernwaarden van een nieuwe organisatie

Abstract

In deze kwalitatieve studie is onderzocht hoe medewerkers van het Amsterdamse stadsdeel West in hun alledaagse praktijk betekenis geven aan de kernwaarden van de nieuwe organisatie. Stadsdeel West is in mei 2010 ontstaan uit de fusie van vier stadsdelen. Het is een organisatie in beweging, waarin de thema‟s verandering en management een belangrijke rol spelen. Met dit onderzoek is onderzocht hoe medewerkers praktische betekenis geven aan door het management opgestelde kernwaarden. Hiermee kon worden bepaald of en hoe kernwaarden een positieve bijdrage zouden kunnen leveren aan een organisatie.

Het proces van betekenisgeving aan kernwaarden is onderzocht door middel van documentanalyse, interventies in het project „Kernwaarden in de Schijnwerper‟, diepte-interviews en observaties. Uit de bevindingen blijkt dat verschillende onderdelen van de contexten, het stadsdeel en de individuele medewerkers van invloed zijn op betekenisgeving aan kernwaarden. Hierbij horen de publieke identiteit van het stadsdeel; de relatie met de politiek; de historische context van de kernwaarden; de fusie; de manier waarop het management met kernwaarden omgaat; de relatie met leidinggevenden en collega‟s; de werkplek en faciliteiten van het stadsdeelkantoor; de persoonlijke houding ten opzichte van kernwaarden en de persoonlijke basisveronderstellingen.

Geconcludeerd wordt dat kernwaarden verschillende betekenissen hebben, die afhankelijk zijn van de situatie en de persoon of partij waar een medewerker mee te maken heeft. Ook maken medewerkers onderscheid tussen „zelf en ander‟ en gelden voor anderen soms andere betekenissen dan voor henzelf. Vooral van de leidinggevende wordt bepaald (voorbeeld)gedrag verwacht. De betekenisgeving aan kernwaarden wordt uiteindelijk door medewerkers en leidinggevenden samen bepaald.

Kernwaarden betekenen dus voor iedereen iets anders en hoeven niet per definitie een verbindende werking te hebben. Dit is mede afhankelijk van de manier waarop het management ermee omgaat. Om met kernwaarden te kunnen werken, moet er oog zijn voor diversiteit in een organisatie en moeten de kernwaarden door medewerkers en leidinggevenden samen concreet worden gemaakt.