Wet en Evangelie van Elchasai : Een onderzoek naar de invloed van een heterodox joodschristelijk geloof

Abstract

In deze masterthesis wordt onderzoek gedaan naar het Boek van Elchasai, een joodschristelijk geschrift uit de 2e eeuw, waarvan we de inhoud fragmentarisch kennen uit werken van christelijke heresiologen. De relevante fragmenten uit deze brongeschriften zijn in het Nederlands vertaald. Ook is onderzocht in hoeverre een vermoedelijk door Athanasius geschreven brief relevant is voor onze kennis van de elchasaïeten. Deze brief was nog niet eerder in theologische of godsdienstwetenschappelijke zin met Elchasai in verband gebracht. Na een thematische reconstructie van het Boek van Elchasai wordt aan de hand van de belangrijkste principes in het geschrift onderzocht welke invloed het elchasaïtische denken mogelijk heeft uitgeoefend. Heel duidelijk zijn in het joodschristelijke boek de elementen te onderscheiden, die we kennen van jodendom en christendom, maar het is zonder meer fascinerend dat dit boek uit de 2e eeuw in de kiem reeds opvattingen bevat, die we later bij twee andere wereldgodsdiensten aantreffen: het gnostische manicheïsme en de islam.