Op weg naar succesvolle doorstroom van mbo-onderwijsassistenten naar de lerarenopleiding basisonderwijs

Abstract

Het verbeteren van de doorstroom van mbo naar hbo is al een aantal jaren onder de aandacht in de onderwijssector. Een van de sectoren waarin veel doorstroom mbo-hbo plaatsvindt, is de pedagogische sector. Een grote groep mbo-onderwijsassistenten stroomt door de naar de lerarenopleiding basisonderwijs (pabo). Dit onderzoek beschrijft de factoren die van invloed kunnen zijn op de succesvolle doorstroom van deze groep studenten. Naast uitgebreide theoretische verdieping is er gesproken met experts uit het werkveld en het (wetenschappelijk) onderzoek. Om zicht te krijgen op ervaringen van de studenten zelf, zijn interviews gehouden en is er een schriftelijke vragenlijst afgenomen onder alle mbo-onderwijsassistenten die zijn doorgestroomd naar de Hogeschool van Arnhem-Nijmegen (HAN) Pabo Groenewoud Nijmegen, HAN Pabo Arnhem en Iselinge Pabo Doetinchem. Analyse van de resultaten heeft uiteindelijk geleid naar succesfactoren voor de doorstroom van mbo-onderwijsassistenten naar pabo op zowel student- als opleidingsniveau. Op studentniveau zijn (meta)cognitief niveau, de studievaardigheden, motivatie en zelfvertrouwen van invloed op succesvolle doorstroom. Studenten moeten in staat zijn door te kunnen groeien naar het (meta)cognitieve hbo-niveau en het in zich hebben om de studievaardigheden die in het hbo van hen verwacht worden zich eigen te kunnen maken. Daarnaast is het belangrijk dat zij gemotiveerd zijn en er vertrouwen in hebben dat ze de opleiding succesvol kunnen doorlopen. Op opleidingsniveau spelen afstemming in werkwijze en toetsing, doorlopende (afgestemde) studieloopbaanbegeleiding, vakinhoudelijke afstemming en voorlichtingsactiviteiten een belangrijke rol bij succesvolle doorstroom. Afstemming is belangrijk om knelpunten die studenten ervaren bij de overstap te kunnen ondervangen. Daarnaast komt het de doorstroom ten goede wanneer studenten begeleid worden in de doorstroom, zowel vanuit het mbo als het hbo. Voorlichting waarin studenten zicht krijgen op het verschil tussen het mbo en het hbo (en dat ook daadwerkelijk ervaren), kan ook helpen de doorstroom te verbeteren. Voortvloeiend uit dit onderzoek worden aanbevelingen voor de praktijk gedaan.