Het leed in de strijd. De publieke omroep en de schuldvraag over het conflict in de Gazastrook.

Abstract

De Nederlandse publieke omroep heeft de publieke taak om zowel de veelzijdigheid van het nieuws te laten zien als de diversiteit van het publiek te waarborgen door zoveel mogelijk mensen aan te spreken. Hoe gaat de publieke omroep vanuit deze taak bezien om met maatschappelijke conflictsituaties, waarin meerdere partijen een verscheidenheid aan perspectieven tot uiting brengen? In de berichtgeving over het geëscaleerde Palestijns-Israëlisch conflict in de Gazastrook tussen eind december 2008 en half januari 2009, behandelt de publieke omroep de schuldvraag. Hierin wordt onderzocht wie de dader is van het leed van het slachtoffer. Wat er over schuld wordt gezegd en door wie er over schuld wordt gesproken, is bepalend voor de constructie van een culturele identiteit van de Palestijnen als het slachtoffer ten opzichte van een culturele identiteit van Israël als de dader. Het slachtoffer krijgt hierin zowel steun van de publieke omroep als van de Nederlandse politiek. De Palestijnen zijn de onschuldige, kwetsbare David die opkomt tegen de machtige dader Goliath als Israël. Begrip voor de onschuldig lijdende mens vanuit universele verwerpelijkheid, vormt een eenduidige journalistieke en politieke houding ten opzichte van het conflict. Dit zorgt echter voor uitsluiting van de historische veranderlijkheid van het conflict, gezien de daaraan verbonden verschuivingen binnen het toekennen van daderschap en slachtofferschap aan verschillende partijen.