Herwonnen regie: Ervaringen van patiënten met een bipolaire stoornis met een signaleringsplan, een fenomenologische studie.

Abstract

SAMENVATTING

Titel: Herwonnen regie: Ervaringen van patiënten met een bipolaire stoornis met een signaleringsplan, een fenomenologische studie. Aanleiding: een bipolaire stoornis is een ernstige chronische psychiatrische ziekte. Het leren leven met deze ziekte vraagt zelfmanagement interventies van patiënten. Het maken en gebruiken van een signaleringsplan is één van de middelen. Patiënten kunnen hiermee regie in hun eigen leven hernemen. Er is tot nu toe geen onderzoek bekend dat specifiek ingaat op de ervaringen van patiënten met een bipolaire stoornis met het opstellen en gebruiken van een signaleringsplan. Doel: De resultaten uit dit onderzoek leiden tot een toename van kennis vanuit patiëntperspectief over het opstellen en gebruiken van signaleringsplannen. Het beschikbaar maken van deze kennis kan in het bijzonder verpleegkundige professionals helpen om zelfmanagement interventies van patiënten efficiënt te ondersteunen en te versterken. Het vergroot daarmee de mogelijkheden de behandeling beter af te stemmen op het herstelproces van de patiënt. Onderzoeksvraag: Hoe wordt het opstellen en gebruiken van een signaleringsplan door patiënten met een bipolaire stoornis ervaren? Methode: Kwalitatief, fenomenologisch onderzoek. Vijftien participanten werden gevraagd naar hun ervaringen in ongestructureerde interviews. De data-analyse vond plaats volgens de methode van Colaizzi. Bevindingen: Vier clusters van belevingen werden onderscheiden: het leren signaleren van terugvalsymptomen, het hulpmiddel signaleringsplan, de ondersteuning door de professional en het signaleringsplan als communicatiemiddel met naasten. Conclusie: Het leren herkennen van terugvalsymptomen nadat de diagnose bipolaire stoornis gesteld was bleek een proces, waarin belevingen als confrontatie, weerstand, ontkenning, acceptatie en verdriet een rol speelden. Patiënten (her)vonden regie, zelfmanagementinterventies werden geleerd. Naast ondersteuning door een professional, waarbij de individuele afstemming nauw luisterde, was ook contact met lotgenoten helpend. Aanbevelingen: Professionals hebben kennis van patiëntervaringen nodig als één van de bronnen van kennis om het maken en gebruiken van het signaleringsplan adequaat te kunnen ondersteunen. Deze overtuiging, passend bij de herstelbenadering, moet nog groeien bij professionals. Aanpassingen in onderwijs aan professionals zijn nodig en verder onderzoek worden aanbevolen.