Wel radicaal-rechts, maar niet hetzelfde: Een onderzoek naar de verschillen tussen de optredens van Geert Wilders en Viktor Orbán op internationale conferenties van 2006-2025

Abstract

De huidige sociaalwetenschappelijke literatuur over internationale conferenties van radicaal-rechtse politici heeft tot nu toe nog weinig aandacht besteed aan de verschillen tussen deze politici op de conferenties. Dit is problematisch. Als immers alleen naar de overeenkomsten gekeken wordt, dan kan het onterechte beeld gevormd worden dat de radicaal-rechtse politici veel met elkaar overeenkomen. Deze scriptie onderzoekt juist de verschillen tussen de radicaal-rechtse politici. De scriptie laat dan ook zien dat deze politici op veel vlakken niet volledig overeenkomen. Het heeft de optredens (speeches en interviews) van twee radicaal-rechtse politici op internationale conferenties onderzocht: Geert Wilders en Viktor Orbán. Waarom verschilden hun optredens op deze conferenties van 2006-2025? Deze vraag wordt beantwoord met behulp van een historiserende methode. De scriptie onderzoekt via een kwalitatieve tekstuele analyse van de teksten, gecombineerd met de nationale en internationale context waarin de twee politici zichzelf bevonden, waarom Orbán en Wilders verschilden. Door middel van deze methode worden verscheidene verschillen tussen Orbáns en Wilders’ optredens belicht: welke ideologische narratieven ze aandroegen; welke nationale waarden ze opriepen; en hoe ze zichzelf neerzetten. De scriptie laat bij deze thema’s zien waarom ze van elkaar verschilden. Een belangrijke oorzaak van deze verschillen was Orbáns en Wilders’ macht in hun eigen landen. Bij Orbán heeft dit voor continue drijfveren gezorgd, aangezien hij gedurende vrijwel de gehele periode aan de macht was; terwijl Wilders alleen in een deel van de onderzochte periode met zijn partij deelnam aan de regering. Orbán heeft zichzelf dan bijvoorbeeld in (vrijwel) de gehele onderzochte periode naar voren geschoven als rolmodel, terwijl Wilders dit alleen deed toen zijn partij had gewonnen bij de verkiezingen of deelnam aan de Nederlandse regering.