Oogbewegingen en imaginatie: een kritische toets van de werkgeheugen theorie bij EMDR

Abstract

‘Eye movement desensitization and reprocessing’ (EMDR), een veel gebruikte behandeling bij posttraumatische stressstoornis, kan de helderheid en emotionaliteit van plezierige en onplezierige herinneringen reduceren. Tevens kunnen visuele beelden van gevreesde toekomstige gebeurtenissen worden gedegradeerd. Verondersteld wordt dat EMDR zijn werking verleent door manipulatie van het gelimiteerde werkgeheugen. In de huidige twee experimenten wordt deze veronderstelling nogmaals kritisch getoetst aan de hand van een oogbewegingen, alleen ophalen (controle) en imaginatie conditie. Er werd verondersteld dat wanneer imaginatie gebruik zou maken van dezelfde processen als EMDR (manipulatie van het werkgeheugen) er spiegelbeeldige effecten zouden moeten optreden. In experiment 1 werd gebruik gemaakt van neutrale herinneringen (huiskamers). In de oogbewegingen en alleen ophalen conditie werd geen effect gevonden. In de imaginatie conditie nam de compleetheid en waarheidsgetrouwheid van de herinnering toe. In experiment 2 werd gebruik gemaakt van een Reactie Tijden (RT) taak om te objectiveren of de oogbewegingen en de imaginatie daadwerkelijk het werkgeheugen taxeren: zowel oogbewegingen als imaginatie vertraagden de RT, maar oogbewegingen het meest, hetgeen suggereert dat oogbewegingen het meeste werkgeheugen taxeert. Vervolgens werd experiment 1 herhaald, echter ditmaal met specifieke positieve autobiografische herinneringen. In de drie condities werd geen effect gevonden. Huidig onderzoek biedt geen ondersteuning voor de werkgeheugentheorie. Echter, geen van de andere prominente theorieën over het werkingsmechanisme van EMDR kan het uitblijven van effect in huidig onderzoek verklaren. Verder onderzoek naar EMDR zal nodig zijn om de behandeling verder te kunnen optimaliseren en het werkingsmechanisme beter te kunnen begrijpen.