De voorspellende waarde van de leerkracht-leerling relatie op rekenresultaten bij vmbo-leerlingen in klas 2 tot en met 3 en de modererende rol van geslacht

Abstract

De rekenvaardigheden van leerlingen in de onderbouw van het vmbo blijven achter; 75% behaalt het referentieniveau 2F niet (Inspectie van Onderwijs, 2024). De leerkracht-leerling relatie wordt gezien als een mogelijke voorspeller van schoolprestaties en zou daarmee kunnen bijdragen aan het verkleinen van rekenachterstanden. In dit onderzoek is onderzocht in hoeverre conflict en nabijheid in de leerkracht-leerling relatie samenhangen met de rekenprestaties van tweedejaars vmbo-leerlingen. Met behulp van de Leerkracht-Leerling Relatie Vragenlijst (LLRV) en de AMN-rekentoets zijn data verzameld van 439 leerlingen. Er is gekeken naar zowel de gelijktijdige voorspellende waarde van conflict en nabijheid als naar de voorspellende waarde op een later tijdstip (T2), waarbij gecontroleerd is voor eerdere prestaties (T1). Daarnaast is onderzocht of geslacht een modererende rol speelt in deze relaties. De resultaten laten zien dat conflict een significante, maar kleine negatieve voorspeller is van gelijktijdige rekenprestaties. Deze samenhang verdwijnt op langere termijn. Nabijheid blijkt geen significante voorspeller van rekenprestaties, zowel gelijktijdig als over tijd. Geslacht heeft geen modererende invloed. Op basis van deze resultaten lijkt de leerkracht-leerling relatie slechts in beperkte mate bij te dragen aan het verklaren van rekenprestaties bij vmbo-leerlingen.