De semantische keuzes van verschillende vertalers. Een onderzoek naar de semantische keuzes van professionele vertalers, amateurvertalers en vertaalmachines aan de hand van After van Anna Todd.

Abstract

De opkomst van ChatGPT als generatieve kunstmatige intelligentie heeft ervoor gezorgd dat professionele vertalers steeds meer moeite hebben om de kunst van het vertalen als beroep neer te zetten. Ook zijn er online steeds meer amateurvertalers actief, waardoor het steeds lastiger te bepalen wordt of een professionele vertaler nog wel echt iets toevoegt. Waar tot nu toe vooral onderzoek werd gedaan naar de kwaliteit van de machinevertalingen en hoe deze zich verhoudt tot de professionele vertalingen is er nog maar weinig onderzoek gedaan naar de semantiek in de vertalingen. Professionele vertalers, amateurvertalers en vertaalmachines hebben allemaal een andere achtergrond en maken verschillende semantische keuzes om de boodschap van de brontekst over te brengen in de vertaling. Aan de hand van een analyse van After van Anna Todd is onderzocht dat professionele vertalers de context beter begrijpen dan amateurvertalers en vertaalmachines en dat komt vooral doordat zij meer expertise hebben en een betere woordenschat. Bovendien kunnen de amateurvertalers beter inschatten wat er wel en niet in de vertaling moet staan en wat eventueel weggelaten kan worden. Opmerkelijk is echter wel dat ChatGPT hier ook goed in is en soortgelijke keuzes maakt als de menselijke vertalers. Google Translate daarentegen begrijpt de context minder goed en kan niet afwijken van de brontekst om zo de boodschap beter over te brengen in de vertaling.