Wekenlang met buikpijn naar de raadsvergadering: de invloed van bedreigingen op hoe gemeenteraadsleden hun werk uitoefenen

Abstract

Deze studie onderzoekt op welke manier bedreigingen van invloed zijn op het functioneren van gemeenteraadsleden. Hiervoor heb ik raadsleden gesproken uit verschillende gemeenten met verschillende achtergrondkenmerken. Hierbij heb ik gekeken naar drie verschillende soorten bedreigingen: verbaal geweld, bedreiging en intimidatie, en fysiek geweld.

De resultaten van mijn onderzoek zijn helaas schokkend: 83% van de geïnterviewde raadsleden ervaart negatieve gevolgen door bedreigingen. Van politie die door de straat patrouilleert tot aan het nemen van kalmeringspillen voorafgaand aan de raadsvergadering. Maar niet alleen op persoonlijk vlak zijn de gevolgen ingrijpend. 72% van de respondenten ondervindt invloed op het uitoefenen van ten minste één van hun taken (volksvertegenwoordigend, kaderstellend en controlerend). Opvallend is dat sommige raadsleden terughoudender worden in hun interactie met burgers of het uiten van hun mening - het zogeheten chilling effect – terwijl anderen juist verharden.

Het ontbreken van een landelijk agressieprotocol leidt tot uiteenlopende ervaringen met nazorg. In gemeenten zonder actueel of adequaat uitgevoerd agressieprotocol is de nazorg afhankelijk van het leiderschap en persoonlijke handelen van de burgemeester en de griffier. Gemeenteraadsleden hebben verschillende oplossingen aangedragen om de negatieve effecten van bedreigingen te verminderen, waaronder betere nazorg, uniforme agressieprotocollen en preventieve weerbaarheidstraining.