Onderscheid tussen reactieve & proactieve agressie op basis van de Big Five persoonlijkheidskenmerken en psychopathie

Abstract

Eerder onderzoek heeft aangetoond dat er op basis van familiaire voorspellers, sociaal-cognitieve, emotionele en fysiologische processen en sociale ervaringen onderscheid gemaakt kan worden tussen proactieve en reactieve agressie. In dit onderzoek is gekeken of dit onderscheid ook gemaakt kan worden op basis van persoonlijkheidskenmerken en psychopathie. Het onderzoek vond plaats binnen de gesloten jeugdzorg en een justitiële jeugdinrichting. Het doel was om meer inzicht te krijgen in het scala aan oorzaken van jeugddelinquentie om zo meer kennis te verwerven op dit gebied en om specifiekere behandeling te kunnen bieden. Met behulp van zelfrapportage vragenlijsten (RPQ, BFQ-C, CPS en SRD) zijn 50 mannelijke adolescenten in de leeftijd van 13 tot en met 22 jaar onderzocht. Dit is gebeurd in de periode van maart 2008 tot en met mei 2009. Er is gekeken naar de samenhang tussen respectievelijk proactieve en reactieve agressie met extraversie, neuroticisme, meegaandheid, consciëntieusheid, openheid voor ervaringen en psychopathie. Uit de resultaten blijkt, wanneer er gecontroleerd wordt voor de hoge samenhang tussen proactieve en reactieve agressie, dat er geen enkele samenhang tussen beide vormen van agressie, de Big Five persoonlijkheidskenmerken en psychopathie bestaat. Wanneer niet gecontroleerd wordt voor de hoge samenhang tussen proactieve en reactieve agressie blijkt een negatieve samenhang tussen beide vormen van agressie en consciëntieusheid en een positieve samenhang tussen beide vormen van agressie en neuroticisme. Ook blijkt een positieve samenhang tussen reactieve agressie en psychopathie. In de toekomst zou gedacht kunnen worden aan andere onderzoeksinstrumenten of een ander moment van afname.