Nederlands: Interventies van ondernemers op buurtniveau English: Neighborhood Interventions of local entrepreneurs

Abstract

Deze thesis geeft inzicht in het participeren van lokale ondernemers in een buurt of wijk waarbij een onderscheid wordt gemaakt tussen verschillende soorten buurten. Om de buurtparticipatie van ondernemers te verklaren is er gekeken naar respectievelijk: ondernemerskenmerken, bedrijfskenmerken en buurtkenmerken. Ondernemers onderscheiden zich ten opzichte van bewoners door specifieke persoonlijkheidskenmerken. Zo blijken ondernemers goed in staat relaties te onderhouden met hun omgeving en staan ondernemers meer dan bewoners open voor veranderingen en vernieuwingen. Als tweede hebben ondernemers vaak de beschikking over zogenaamde ‘valuable resources’. Voorbeelden hiervan zijn een hoge opleiding, inkomen of een uitgebreide zakelijk netwerk. Tenslotte zijn ondernemers vaak aangesloten bij lokale organisaties of verenigingen. Deze lokale organisaties dragen bij aan het vergroten van het lokale netwerk, het ontmoeten van nieuwe mensen en het ontstaan van lokale gemeenschappen. Een ander punt waarop ondernemers zich onderscheiden van bewoners heeft te maken met hun bedrijf. In het onderzoek worden deze kenmerken aangeduid met zogenaamde bedrijfskenmerken. Een voorbeeld van een bedrijfskenmerk is de huisvesting. Als laatste is er gekeken naar specifieke invloed van de buurt op de mate van participatie van ondernemers. Uit het onderzoek blijkt dat de bedrijvendynamiek in een buurt positief wordt beïnvloed door de aanwezigheid van voorzieningen als winkels en horeca en andere bedrijfsverenigingen. Daarnaast hebben een hoger inkomen en een hogere gemiddelde waardering van onroerende zaken (WOZ-waarde) in de buurt een positief effect op de overlevingskans van zowel nieuwe als bestaande bedrijven. Verwacht wordt dan ook dat rijkere bedrijven, veelal gevestigd in welvarende buurten meer zullen participeren dan bedrijven die gevestigd zijn in arme buurten. Om te kijken of de veronderstelde relaties afkomstig uit de literatuur ook daadwerkelijk bestaan is er een survey onderzoek uitgevoerd. In deze surveys zijn enquêtes gehouden met een groot aantal ondernemers (105) verdeeld over drie Maastrichtse buurten. Deze buurten zijn geselecteerd op basis van hun WOZ-waarde (gemiddelde woningwaarde). Omdat er verschillen worden verwacht in buurtparticipatie tussen verschillenden soorten buurten is er voor gekozen drie buurten met achtereenvolgens een lage, gemiddelde en hoge WOZ-waarde op te nemen in het onderzoek.

Uit het onderzoek blijkt dat de participatie het hoogst is in de gemiddelde en de wat armere buurten. Duidelijk wordt ook dat ondernemers relatief het vaakst ingrijpen in de sociale orde van een buurt. Alle ondernemers, ongeacht welke buurt scoren 20% hoger bij de sociale buurtparticipatie dan bij de fysieke buurtparticipatie en was het hoogst in de wat armere buurten. Ondernemers vinden zaken als veiligheid het melden van asociaal gedrag en het melden van vernielingen belangrijker dan inzet voor openbare voorzieningen, het schoonhouden van de buurten het verbeteren van groen- en recreatievoorzieningen. Met betrekking tot de redenen voor buurtparticipatie bleek dat de aanwezigheid van familieleden in de buurt belangrijk waren voor de buurtparticipatie van ondernemers. Ook blijken ondernemers die in dezelfde buurt wonen als waar hun bedrijf gevestigd is meer te participeren dan ondernemers waarbij dit niet het geval is. Hetzelfde gaat ook op voor de aanwezigheid van zakelijke contacten. Veel ondernemers met lokale, zakelijke contacten participeerden in de buurt.

Afsluitend kan worden gesteld dat er door ondernemers relatief het vaakst wordt ingegrepen in de sociale orde van een buurt en dat deze tendens het sterkst is in de wat armere buurten. De fysieke buurtparticipatie volgende daarentegen in grote lijnen de buurtparticipatie, maar waren niet significant. Tenslotte bleek de band die ondernemers onderhielden met de buurt het sterkst te zijn in buurten met een lage WOZ-waarde.