Praktijkkennis en de relatie met gedrag: Een casestudy onder docenten Natuurkunde en docenten Engels.

Abstract

Er is nog veel onduidelijk over de inhoud van praktijkkennis van docenten en de relatie met hun gedrag in de klas. Inzicht in deze processen is van belang voor onderwijsverandering, om zo goed mogelijk aan te kunnen sluiten bij overtuigingen van docenten (als onderdeel van praktijkkennis) en gedragsverandering te kunnen bewerkstelligen. In dit onderzoek wordt gekeken naar praktijkkennis van docenten Natuurkunde en docenten Engels met betrekking tot leren van leerlingen en lesgeven en de relatie met hun gedrag, aan de hand van een model dat opgesteld is op basis van literatuur over dit thema. Hierbij worden ook verschillen en overeenkomsten tussen de docenten Natuurkunde en Engels, als voorbeelden van een exact vak en een taal, geanalyseerd. Bij drie docenten Natuurkunde en drie docenten Engels is één les geobserveerd om het gedrag van de docent in kaart te brengen Vervolgens is er een semi-gestructureerd interview gehouden, om de overtuigingen en onderwijsgebonden cognities van de docent te achterhalen. Het tweede deel van het interview bestond uit stimulated recall, waarbij de geobserveerde les op video teruggekeken werd en les(situatie)gebonden cognities achterhaald werden. De data is gelabeld en geanalyseerd, waarbij naar verschillen en overeenkomsten tussen de vakken gezocht is. De resultaten van dit onderzoek laten zien dat praktijkkennis over leren van leerlingen en lesgeven per docent verschilt en dus niet sterk samenhangt met het vak dat de docent geeft. De resultaten zijn in overeenstemming met het opgestelde model van praktijkkennis. Er is over het algemeen consistentie tussen de overtuigingen van docenten en hun gedrag. Wanneer dit niet het geval is, geven onderwijsgebonden en les(situatie)gebonden cognities van de docent, waarin de perceptie van contextuele invloeden zichtbaar wordt, een verklaring voor de inconsistentie.