Kritische erfgoededucatie: Een kijkkaart voor Landhuis Oud Amelisweerd

Abstract

Erfgoed speelt een unieke rol in onze omgang met het verleden. Het verbindt het verleden, het heden, en de toekomst. Als dynamisch concept ontstaat erfgoed door sociale en culturele processen van betekenisgeving. Zo beïnvloedt het ons beeld van wie wij nu zijn en wie wij in de toekomst zouden kunnen zijn. Onze omgang met erfgoed vraagt dus om een kritische benadering. Publiekshistorici brengen historisch onderzoek samen met de presentatie en vertaling van historische kennis voor het algemene publiek. Zodoende hebben zij de kennis en kunde de erfgoedpraktijk te ondersteunen in de kritische omgang met erfgoed. Deze publiekhistorische scriptie onderzoekt de kritische benadering van erfgoed in educatie. Het brengt de theoretische reflectie op erfgoededucatie samen met de beoefening van erfgoededucatie in de praktijk. Specifiek onderzoekt de scriptie hoe een educatieve kijkkaart voor het voortgezet onderwijs bijdraagt aan een bezoek aan Landhuis Oud Amelisweerd. De scriptie gebruikt de methode ontwerponderzoek. Het ontwerponderzoek bestaat uit een literatuurstudie van erfgoededucatie, en een benchmark onderzoek dat de best-practices uit de erfgoededucatiepraktijk in kaart brengt. Hieruit worden de belangrijkste criteria voor de realisatie van erfgoededucatie in Nederland geformuleerd: erfgoededucatie vanuit een kritische erfgoedbenadering, met een focus op constructivistisch leren, en aandacht voor aansluiting bij het onderwijs. Deze criteria worden toegepast in het ontwerp voor een educatieve kijkkaart voor Landhuis Oud Amelisweerd. Hieruit ontstaat een kijkkaart die leerlingen van het voortgezet onderwijs aanzet om de functionele (cultuur)historische gelaagdheid van het landhuis te ervaren. De scriptie stelt dat, ondanks de beperkingen van de kijkkaart als werkvorm, een kijkkaart die voldoet aan de criteria voor erfgoededucatie kan bijdragen aan het bezoek van een erfgoedinstelling.