Passend werk bij fibromyalgie

Abstract

Achtergrond. Nog niet zo lang geleden werden mensen met een chronische aandoening geheel of gedeeltelijk arbeidsongeschikt verklaard. Nieuwe wetgeving legt de nadruk op wat mensen nog wel kunnen in plaats van wat ze niet meer kunnen, dus op arbeidsvermogen. Het hebben van werk kan voordelen hebben, maar wanneer werk niet passend is, wordt werk een last. Met name bij aandoeningen die niet zichtbaar zijn en niet breed worden erkend, zoals fibromyalgie, kan het vinden of behouden van passend werk moeilijk zijn. Doel van dit onderzoek was om te komen tot een werkdefinitie van passend werk vanuit het perspectief van mensen met fibromyalgie. Methoden. Met twee hiërarchische clusteranalyses is onderzocht wat volgens mensen met fibromyalgie kenmerken van en randvoorwaarden voor passend werk zijn. Honderdvier uitspraken over kenmerken van passend werk uit interviews en de uitkomsten van 28 sorteertaken vormden de input voor deze twee clusteranalyses. Resultaten. De hiërarchische structuur van ‘Kenmerken van passend werk’ onderscheidt op het hoogste niveau ‘Persoonlijke kenmerken’ en ‘Interpersoonlijke kenmerken’. Op een lager niveau bestaat ‘Persoonlijke kenmerken’ uit ‘Werkgerelateerde kenmerken’ en ‘Persoonsgerelateerde kenmerken’, terwijl ‘Intrapersoonlijke kenmerken’ bestaat uit ‘Werkomgeving’ en ‘Werkafspraken’. De hiërarchische structuur van ‘Randvoorwaarden voor passend werk’ onderscheidt op het hoogste niveau ‘Werkgerelateerde voorwaarden’ en ‘Niet-werkgerelateerde voorwaarden’. Op een lager niveau bestaat ‘Werkgerelateerde voorwaarden’ uit ‘Ondersteuning’ (erkenning en hulp) en ‘Bejegening’ (menselijke visie en deskundigheid) van sociale instanties, terwijl ‘Niet-werkgerelateerde voorwaarden’ bestaat uit ‘Privésituatie’ (maatschappelijke voorzieningen en mantelzorg) en ‘Maatschappelijke erkenning’. Conclusie. Passend werk vanuit het perspectief van mensen met fibromyalgie is werk dat qua belasting, flexibiliteit en herstelmogelijkheden zodanig is afgestemd op de persoon met fibromyalgie dat deze het werk goed en met voldoening kan uitvoeren, zonder dat het privéleven daar veel onder te lijden heeft en in combinatie met begrip en ondersteuning van collega’s en leidinggevenden en goede werkafspraken. Erkenning en hulp van maatschappelijke instanties en naasten kunnen worden gezien als randvoorwaarden voor passend werk.