Het advies is heilig (?)
Summary
De coronapandemie verraste iedereen in Nederland. Van viroloog tot politicus. In een periode
van weken belandde Nederland en de rest van de wereld in crisis die jaren zou voortduren.
Eén van de onderwerpen interessant voor de bestuurskunde is de crisisbesluitvorming. Vele
belangrijke besluiten voor de samenleving zijn voor een periode van ongeveer twee jaar
gemaakt aan de hand van de adviezen van (medische) wetenschappers. In hoeverre hebben de
bewindsvoerders die wetenschappelijke adviezen gevolgd? Welke factoren waren van
invloed op de besluitvorming?
De intentie was om deze vraag te beantwoorden:
Hebben de factoren duur, mandaat, en de aard van adviezen een significante invloed op de
opvolging van de COVID-19 OMT-adviezen door het kabinet?
Dit wetenschappelijk onderzoek van de (crisis)besluitvorming is theoretisch ingebed. Verder
zijn er drie (eventueel verklarende) factoren uit de literatuur gehaald om te testen voor de
opvolging van adviezen door het kabinet. Duur aan de hand van politisering, mandaat aan de
hand van caretaker conventions, aard aan de hand van prospect theory. Hierop is een
kwantitatief onderzoek uitgevoerd met drie onafhankelijke variabelen en één afhankelijke
variabele (de opvolging). De data zijn verzameld o.a. uit de digitale overheidsarchieven. Alle
COVID-19 adviezen zijn gelogd, evenals alle besluitmomenten omtrent COVID-19. Alle
variabelen zijn gekwantificeerd. Vervolgens zijn er een aantal correlatie toetsen uitgevoerd en
een betrouwbaarheidsanalyse. De factoren duur en aard bleken een significante invloed te
hebben op de opvolging van het kabinet. Dit bleek niet het geval voor mandaat. De factoren
duur en aard hadden echter ook een significante correlatie met elkaar.
De mogelijkheden voor vervolgonderzoek zijn: ditzelfde onderwerp kwalitatief te
benaderen; het meenemen van de motivaties en gedachtes van de relevante personen in deze
besluitvormingsketen; een vergelijkend onderzoek met meerdere casus zou ook nuttig kunnen
zijn. Verbeterpunten voor dit onderzoek zijn o.a. de verfijning van de gebruikte statistische
methoden, de correlatie tussen aard en duur en de afwezigheid van causatie.