Op naar de natuur

Abstract

Door corona is een herontdekking van de natuur om ons heen gekomen, mensen wilde tijdens de lockdowns stad uit. Steeds meer mensen trokken hierdoor naar natuur- en recreatiegebieden, maar ook na de corona lockdowns is het bezoeken van natuur- en recreatiegebieden een blijvende trend. Dit komt doordat mensen meer vrije tijd hebben om te recreëren, de bevolkingsgroei stijgt, er is meer vergrijzing en er is een stijgende interesse in gezondheid en bewegen. Het vervoersmiddel waarmee mensen deze natuur- en recreatiegebieden bezoeken is voornamelijk de auto. Deze vorm van mobiliteit is doorgaans niet duurzaam en liggen hier kansen om de mobiliteit te verduurzamen. Ook draagt duurzame mobiliteit aan het halen van de klimaatdoelen van het Klimaatakkoord. De focus van duurzame mobiliteit ligt op het stedelijk gebied en minder op landelijke gebieden en gebieden rondom de stad. Daarom is het relevant om onderzoek te doen naar het verduurzamen van de mobiliteit naar natuur- en recreatiegebieden en hoe dit het beste kan worden gestimuleerd. Hierbij werd de hoofdvraag gesteld: Wat is het huidige reisgedrag van bezoekers van natuur- en recreatiegebied Amelisweerd/Rhijnauwen en hoe kan de verschuiving naar duurzamere mobiliteitsvormen worden gestimuleerd richting dit gebied?

Om dit te onderzoeken werd een gebied gezocht dat relatief dicht bij een stad lag waar recreatiedruk en bevolking groeit. Het aspect relatief dicht bij de stad werd gekozen omdat dan openbaar vervoer nog een reëel alternatief is. In hele landelijke gebieden zijn de openbaar vervoer verbindingen vaak minder frequent dan in stedelijke gebieden en dus een minder reëel alternatief. Zo werd gekozen voor de stad Utrecht en door beperkte tijd van dit onderzoek werd gefocust op één gebied: Amelisweerd/Rhijnauwen. Dit gebied wordt gekenmerkt door de nabije ligging van de stad Utrecht en uit al eerder onderzoek blijkt dat veel mensen hier met de auto dit gebied bezoeken.

Om te onderzoeken hoe mensen naar natuurgebieden reizen werd in Amelisweerd/Rhijnauwen een enquête afgenomen. Met 136 respondenten kan een beeld worden geschetst van het reisgedrag van de bezoekers. Ook kan met deze antwoorden worden onderzocht welke kenmerken het meest van invloed zijn op duurzaam recreatief reisgedrag en daarmee op welke aspecten het best kan worden ingezet om duurzaam reisgedrag te stimuleren. Aanvullend zijn drie interviews gehouden om van organisaties te horen wat zij al doen op het gebied van stimuleren van duurzame mobiliteit.

Uit de resultaten blijkt dat het recreatieve reisgedrag van bezoekers doorgaans al duurzaam is. Maar liefst 76,5% van de bezoekers heeft het gebied met een duurzaam vervoersmiddel bezocht. Er zijn een aantal kenmerken die bepalend zijn voor het wel of niet uitvoeren van duurzaam recreatief reisgedrag. Autobezit, een grote reisafstand en een hoog inkomen zijn indicators voor minder duurzaam recreatief reisgedrag. Het hebben van de middelen en kennis om duurzaam reisgedrag uit te voeren helpt ook daadwerkelijk bij het kiezen voor een duurzaam vervoersmiddel. Door met beleidsmaatregelen in te spelen op deze kenmerken kan duurzaam recreatief reisgedrag naar Amelisweerd/Rhijnauwen worden gestimuleerd. Ook door middel van het invoeren van parkeerkosten bij natuur- en recreatiegebieden kan het gebruik van duurzame vervoersmiddelen worden gestimuleerd. Of deze kenmerken in praktijk daadwerkelijk effect hebben zal bij vervolgonderzoek moeten worden onderzocht. Wel kan aan de hand van dit onderzoek worden aanbevolen om te blijven inzetten op goede bereikbaarheid en faciliteiten voor de (elektrische) fiets, aangezien de meeste bezoekers met dit vervoersmiddel een bezoek brengen aan Amelisweerd/Rhijnauwen.