Competenties van leidinggevenden onder de loep

Abstract

Het onderhavige onderzoek is uitgevoerd in opdracht van de professionele organisatie DHV en richt zich op de competenties die aanwezig zijn (en zouden moeten zijn) bij leidinggevenden om zodoende de organisatie optimaal te kunnen laten functioneren. Uit eerder onderzoek is naar voren gekomen dat er grote verschillen kunnen bestaan tussen de visies van de verschillende lagen in de organisatie over de belangrijke competenties. Daarom is dit onderzoek uitgevoerd vanuit een drietal perspectieven, wat leidt tot de centrale onderzoeksvraag: “Wat zijn, volgens medewerkers, afdelingshoofden en unit directeuren, competenties waarover afdelingshoofden zouden moeten beschikken en wat zijn competenties waaraan extra aandacht besteed moet worden gezien het huidige niveau?”

Leidinggevenden binnen DHV geven leiding aan professionele medewerkers. Uit de literatuur is naar voren gekomen dat professionals om andere aansturing vragen dan gewone medewerkers. Dit komt doordat professionals zelf hun werk organiseren, zelf dingen bedenken, autonomie opeisen en hierdoor niet aan de leiband van hun leidinggevende lopen. Competenties waarover leidinggevenden beschikken zijn van invloed op de stijl van leidinggeven die deze hanteert. Het situationeel leiderschapmodel wordt die door verschillende lagen in de organisatie als zijnde een gewenste leiderschapsstijl gezien.

Uit het kwalitatieve onderzoek is naar voren gekomen dat alle respondenten in grote lijnen dezelfde competenties van belang achten voor afdelingshoofden binnen DHV. Hierbij worden zowel “harde” als “zachte” competenties genoemd. Dus zowel de inhoudelijke kant van het leidinggeven wordt belangrijk gevonden als ook menselijke aspecten van het leidinggeven. Als inhoudelijke competenties kan gedacht worden aan het hebben van een visie, het beschikken over ondernemend vermogen, besluitvaardig zijn en een bepaalde kijk op resultaatgerichtheid hebben. Als ‘menselijke’ competenties kan gedacht worden aan het hebben van een bepaalde sensitiviteit, goed kunnen luisteren en beschikken over aanpassingsvermogen.

Op de vraag welke competenties om verdere ontwikkeling/ aandacht vragen, is naar voren gekomen dat met name competenties die gericht zijn op de “zachte” kant van het leidinggeven vaak onderbelicht zijn. Door vooral ontwikkeling en aandacht te besteden aan de ‘mensgerichte’ competenties van het leidinggeven, kan ervoor worden gezorgd dat alle gewenste competenties bij de leidinggevenden in voldoende mate aanwezig zijn.