Begint de bal te rollen bij drugscriminaliteit?

Abstract

Deze masterthesis betreft een kwalitatief onderzoek naar de rol van een voetbalvereniging als mogelijke voedingsbodem voor de jonge aanwas in de drugscriminaliteit. Aanleiding voor dit onderzoek waren de onderzoeken over amateursportverengingen die steeds vaker ten prooi vallen aan (criminele) ondermijningspraktijken, zoals drugscriminaliteit. Mogelijk heeft dit een doorwerking op de jonge aanwas in de drugscriminaliteit en is een voetbalvereniging een kwetsbare omgeving hiervoor. Doel van het onderzoek was om, middels het perspectief van professionals en personen binnen voetbalverenigingen, inzicht te geven over dit mogelijke fenomeen. Allereerst is een literatuurstudie gedaan om een eerste inzicht te krijgen in de mogelijke mechanismes. Specifiek is gekeken naar literatuur over ondermijning in de sportsector, jonge aanwas, de betrokkenheid van jongeren bij criminele activiteiten, het begrip voedingsbodem en de (preventieve) aanpak van ondermijning en jonge aanwas. Vervolgens zijn zeventien interviews afgenomen, waarvan twaalf met professionals en vijf met voetbalverenigingen. Tijdens de interviews is gevraagd naar onder andere signalen van jonge aanwas, drugsproblematieken, ondermijningsrisico’s, beleid & aanpak en samenwerking. Uit de interviews kwam naar voren dat er veel onderbuikgevoelens zijn met betrekking tot drugsgebruik- en handel op voetbalverenigingen. Daarnaast zijn er concrete signalen; er wordt drugsafval gevonden op en rond voetbalverengingen en er bevinden zich foute figuren op de parkeerplaatsen. Echter, is het ook een probleem dat moeilijk aan de oppervlakte komt omdat professionals denken dat verenigingen dergelijke problemen binnenskamers houden in verband met negatieve publiciteit. De parkeerplaatsen worden door dealers misbruikt om drugs te verhandelen omdat deze omgeving drugshandel door verschillende kwetsbaarheden faciliteert. Daarnaast is een vereniging een grootschalige organisatie. Dit maakt het moeilijk om toezicht en controle te houden. Er bevinden zich veel personen op een voetbalvereniging, waaronder ook criminele personen. Jongeren zouden daarom mogelijk via dit netwerk meegezogen worden in de drugscriminaliteit. Bovendien heeft een voetbalvereniging, zoals de vrijwilligers, onvoldoende kennis om goed te kunnen signaleren. Voetbalverenigingen kunnen een belangrijke rol spelen in de aanpak van jonge aanwas. Zo kunnen zij verbinding zoeken met de jongeren, signaleren én melden, als voorbeeld dienen voor een gezonde lifestyle en hebben zij een bepaalde zorgplicht. Meer kennis om goed te kunnen signaleren, samenwerking en informatiedeling tussen lokale partijen is hierbij belangrijk en wordt nog onvoldoende benut. De conclusies leiden tot een drietal beleidsadviseringen. Ten eerste wordt geadviseerd om bewustwordings- en kennisbijeenkomsten te organiseren voor voetbalverenigingen over ondermijning, (signaleren van) jonge aanwas, drugscriminaliteit en het belang van de verbinding zoeken met jongeren. Ten tweede wordt geadviseerd om meer inzicht te krijgen in de mogelijke integrale samenwerkingsverbanden tussen de lokale partners en voetbalverenigingen. Voetbalverenigingen bezitten mogelijk over waardevolle informatie met betrekking tot de jongeren. Ten derde wordt geadviseerd dat verenigingen zorgdragen voor een veilig en gezond verenigingsklimaat zodat jongeren niet in aanraking komen met drugscriminaliteit. Gemeentes hebben de regie op de aanpak van ondermijning, daarom wordt geadviseerd dat zij hierin een voortrekkersrol moeten pakken.