‘Paard liket taart’ - Een corpusonderzoek naar de ontwikkeling van het Nederlandse lidwoordsysteem bij een vroeg-tweetalig kind.

Abstract

Lidwoorden horen tot de meestgebruikte woorden van de Nederlandse taal. Wanneer lidwoorden niet op de juiste manier gebruikt worden, valt dit direct op. Door de ogenschijnlijk willekeurige en onvoorspelbare aard van het Nederlandse lidwoord is de verwerving ervan voor zowel NT2-leerders als twee- en eentaligen een relatief lang proces. Mogelijk zit interferentie vanuit een andere taal dit proces nog meer in de weg. In deze studie is een casusstudie gedaan naar de ontwikkeling van het Nederlandse lidwoordsysteem door een Engels-Nederlandse vroeg-tweetalige in de leeftijd van twee tot drie jaar, om in kaart te brengen hoe en in welke volgorde het Nederlandse lidwoordsysteem verworven wordt. Dit is aan de hand van een corpusonderzoek onderzocht. In totaal zijn 514 uitingen uit 19 transcripten geanalyseerd. Het subject van het onderzoek was ten tijde van deze transcripten tussen de twee jaar en zeven maanden en drie jaar en drie maanden oud. De voornaamste resultaten van deze studie zijn: correct gebruik van het indefiniete lidwoord wordt eerder verworven dan van het definiete lidwoord. Binnen het definiete lidwoord wordt niet-neuter duidelijk eerder verworven dan neuter. Binnen het indefiniete lidwoord wordt correct gebruik van niet-specifiek eerder verworven dan van specifiek en correct gebruik van presentatief eerder dan niet-presentatief. Het generiek lidwoord wordt op deze leeftijd nog nauwelijks gebruikt en er lijkt geen voorkeur te zijn voor een bepaalde vorm. De resultaten van deze studie kunnen niet worden gegeneraliseerd, maar nodigen wel uit tot vervolgonderzoek.