Koloniale herinnering in een tijdperk van dekolonisatie: de Congo-crisis (1960-1963) in de ogen van de Nederlandse media.

Abstract

Ten eerste kijkt deze scriptie naar hoe de Nederlandse pers de dekolonisatie van Congo en de daaropvolgende Congo-crisis (1960-1963) weergaf en ten tweede onderzoekt hij wat deze beeldvorming zegt over de koloniale herinnering destijds in Nederland. Verscheidene krantenartikelen en spotprenten worden onderworpen aan tekst- en beeldanalyse die samen de persdiscoursen trachten bloot te leggen. In de berichtgeving over de dekolonisatie van Congo presenteerde de pers Nederland als koloniale leermeester en de ervaringen met Indonesië werden als spiegel gebruikt om kritiek te uiten op de Belgische politiek. Naarmate de Congo-crisis internationaliseerde werd het conflict door de pers in de Koude Oorlog context geplaatst en kregen vooral de grote mogendheden een stem als actor in de crisis. Tegelijkertijd werd de beeldvorming over de ontwikkelingen in Congo gebruikt als rechtvaardiging voor Nederlands eigen stellingname omtrent het koloniale beleid in Nieuw-Guinea. De Congo-casestudy laat enerzijds zien dat de koloniale herinnering in Nederland destijds in het teken stond van de ontwikkelingspolitiek en wilde breken met het traditionele kolonialisme. Anderzijds wijst de casestudy uit dat er wel degelijk een voortzetting was van de oude koloniale denkstructuren omdat de opvattingen over de Congolese dekolonisatie en de Congo-crisis over het algemeen uitingen waren van het beschavingsideaal.