Teaming: what's in it for me? De paradox van betekenisgeving in een teamgebaseerde organisatie.

Abstract

‘Teaming: what’s in it for me?’ is een interpretatief onderzoek naar hoe medewerkers uit verschillende generaties binnen KLM Component Services betekenis geven aan teaming en aan hun hierdoor veranderde rol. Aan de hand van dertien semigestructureerde interviews, tien documentanalyses en twee observaties is antwoord gegeven op de onderzoeksvraag: “Hoe geven medewerkers uit verschillende generaties binnen de afdeling Component Services van KLM betekenis aan teaming en aan hun hierdoor veranderde rol?”. De betekenis die medewerkers aan teaming geven komt met name tot uiting in het denken in belangen van het individu, het team en de organisatie, het denken in wij-zij groepen, en in de rol die hiërarchie en macht speelt in teaming. Doordat medewerkers nauw samenwerken in groepen en onderdeel uitmaken van meerdere groepen tegelijk, ontstaat de betekenis die zij geven aan teaming veelal in interactie. Dit heeft tot gevolg dat er een nieuwe gedeelde betekenisgeving ontstaat in deze groepen. Er wordt dus zowel betekenis gegeven door individuen als door teams. Voor individuen is binnen teaming voornamelijk het persoonlijke aspect van belang. Ze willen stuk voor stuk gehoord worden en waarderen wederzijds respect en plezier. In een team is deze behoefte ook aanwezig, maar uit het zich vooral in de wens voor sociale cohesie. Medewerkers willen elkaar (eerst) goed kennen voordat ze op inhoudelijk niveau effectief samen kunnen werken. De behoeften worden dus gevormd door de normen en waarden van het individu en van individuen samen. Dit referentiekader wordt voor een deel bepaald door de generatie waartoe de medewerker behoort. Dit wordt vooral zichtbaar doordat medewerkers eerdere gebeurtenissen zoals het invoeren van de transformatie naar een high performance organization en eerdere ervaringen met het management invloed hebben op hoe ze nu betekenis geven aan teaming. Daarnaast wordt de generatiekloof zichtbaar als er gepraat wordt over hiërarchie en macht. Teaming brengt namelijk een verandering van rollen, en daarmee verantwoordelijkheden en macht, met zich mee. Oudere medewerkers die al lang bij KLM werken zijn een hiërarchische organisatie gewend. Het is daardoor voor deze groep lastiger om de organisatie als minder hiërarchisch te beschouwen dan dat dat voor jongere medewerkers zonder (negatieve) bagage is. In de praktijk zorgt dit ervoor dat eigenaarschap, een van de kenmerken van teaming, anders ervaren wordt door individuen en groepen dan het management bedoeld heeft. Belangen en behoeften veranderen doordat rollen veranderen. Hierdoor ontstaat wrijving tussen groepen en individuen. De generatie waartoe een medewerker behoort speelt dus wel degelijk een rol in hoe medewerkers betekenis geven aan teaming. Vooral door de verandering in rollen die teaming met zich meebrengt, waardoor de organisatie verandert wat betreft structuur, wordt het verschil in generaties zichtbaar.