Culturele adaptatie bij televisieformats: bescherming tegen culturele homogeniteit?

Abstract

Het verdwijnen van nationale grenzen, ofwel globalisering, heeft invloed op de televisie-industrie. Het wereldwijd uitwisselen van televisieformats wordt namelijk als een van de gevolgen gezien van dit globaliseringsproces. Televisieformats worden op wereldwijd niveau uitgewisseld, maar op lokaal niveau geproduceerd en aangepast aan de lokale cultuur. De aanpassing van televisieformats wordt ook wel culturele adaptatie of lokalisering genoemd en deze aanpassingen vinden plaats, omdat kijkers de voorkeur geven aan een televisieprogramma dat correspondeert met de cultuur, identiteit en taal van het land waarin zij leven. In het globaliseringsdebat wordt culturele homogeniteit in de televisie-industrie als een mogelijk gevolg genoemd van globalisering. Culturele adaptatie wordt juist gezien als een bescherming tegen deze culturele homogeniteit, omdat verschillende landen en culturen verschillende programma’s met een andere culturele lading produceren. In dit onderzoek zal culturele adaptatie als bescherming echter bediscussieerd en bevraagd worden aan de hand van de televisieprogramma’s HEEL HOLLAND BAKT en THE GREAT BRITISH BAKE OFF. Dit zijn twee verschillende versies van hetzelfde televisieformat, waarbij THE GREAT BRITISH BAKE OFF het originele format is en HEEL HOLLAND BAKT de geadapteerde versie. Door deze twee programma’s met elkaar te vergelijken aan de hand van het filmische, narratieve en symbolische niveau, zal geconcludeerd worden dat er bij HEEL HOLLAND BAKT sprake is van culturele adaptatie. Op basis van deze conclusie zal ervoor gepleit worden dat culturele adaptatie niet langer gezien kan worden als bescherming tegen culturele homogeniteit, maar dat het culturele homogeniteit juist bevordert, niet op globaal niveau, maar des te meer op nationaal niveau.