Een zoektocht naar significantie: de waardering voor IS- en Defensie-wervingsteksten

Abstract

In dit onderzoek is de waardering van wervingsteksten, die inspelen op the quest for significance en de psychologische basisbehoeftes, onderzocht. Dit is gedaan aan de hand van de plus-minmethode en semigestructureerd interviews gericht op tekstdelen die verwijzen naar verbinding, competentie, ideologie of acties gericht op een ideologie.

Twee wervingsteksten van IS zijn vergeleken met twee wervingsteksten van Defensie. Door middel van de plus-minmethode is onderzocht welke elementen uit de tekst meer of minder gewaardeerd worden door de participanten. Het interview richtte zich vervolgens op de beredenering hiervan. De nadruk van het onderzoek ligt op de beoordeling en motivatie van die tekstuele elementen die -direct- verbonden zijn aan the quest voor significance en de psychologische basisbehoeftes. Naderhand zijn de antwoorden uit het interview kwalitatief geanalyseerd.

Wanneer participanten een verwijzing naar ideologie in een wervingstekst herkennen heeft dat een positief effect op de waardering van die tekst, maar uitsluitend wanneer ze het met de ideologie eens zijn en ze de tekst niet als propaganda ervaren. Daarnaast blijkt dat tekstdelen die verwijzen naar de basisbehoeftes verbinding en competentie door alle participanten gewaardeerd worden, maar geen doorslaggevend effect hebben op de waardering van wervingsteksten.

Wanneer wervingsteksten verwijzen naar the quest for significance en de psychologische basisbehoeftes heeft dat ook bij een bredere doelgroep een positief effect op de waardering van die tekst. Mits de ideologie aansluit bij de participant en de tekst niet als propaganda wordt ervaren. Hieruit blijkt een gevaar van dergelijke wervingsteksten voor mensen bij wie the quest for significance is geactiveerd.