De representatie van racistische ervaringen in de voetbalbiografieën van drie Surinaamse voetballers

Abstract

In dit onderzoek stond de vraag centraal op welke manieren racistische ervaringen worden gerepresenteerd in de biografieën van Winston Bogarde, Clarence Seedorf en Patrick Kluivert, drie Nederlandse internationals van Surinaamse komaf. Om deze vraag te onderzoeken, zijn de gerepresenteerde ervaringen geordend via de vier domeinen van Back et al.: het lokale domein, het beroepsdomein, het institutionele domein en de cultuurindustrie. De gerepresenteerde ervaringen in de biografieën komen overeen op het niveau van herinnering en verteld verleden. In de biografieën is aandacht voor de salarisverschillen bij Ajax en de mediaberichtgeving rondom het onderwerp ‘de kabel’. Op het niveau van woordkeus zijn er echter verschillen. De gerepresenteerde ervaringen van racisme in de biografie van Bogarde zijn namelijk explicieter en talrijker dan de ervaringen in de biografieën van Seedorf en Kluivert, waarbij de Surinaams-Nederlandse context en geschiedenis vaker wordt geactiveerd. Uit de analyse van dit onderzoek blijkt dat de gerepresenteerde ervaringen van racisme geuit worden vanuit het perspectief van de spelers zelf, de biografen, ouders van jeugdspelers, journalisten, bestuurders en voetbalsupporters. De gerepresenteerde ervaringen in de biografieën van Kluivert, Seedorf en Bogarde bevatten aanwijzingen van racisme in alle domeinen. Daarmee sluit deze analyse aan op de theorie van Back et al. dat racisme niet alleen in supportersgedrag zichtbaar is, maar een aspect is van de bredere voetbalcultuur.