Hoe klinkt realisme? Een neoformalistische analyse van het geluid in de film Roma

Abstract

In de inleiding wordt geconstateerd dat binnen theorieën over het filmisch realisme doorgaans weinig aandacht is voor geluidsanalyse. Dit wil niet zeggen dat geluid in filmtheoretische bespiegelingen over het realisme compleet genegeerd wordt, maar de nadruk ligt op de analyse van het filmbeeld. Dat terwijl het medium film eigenlijk bestaat uit twee belangrijke perceptuele componenten: beeld én geluid. Auteurs zoals onder andere Michel Chion en Béla Balázs ondersteunen het belang van zowel geluidsanalyse als visuele analyse. Mijn onderzoek sluit aan op dit hiaat van de geluidsanalyse. Deze scriptie onderzoekt de relatie tussen het filmisch realisme en de onderbelichte geluidsanalyse door antwoord te geven op de vraag: ‘’hoe draagt het filmgeluid in Roma bij aan het realisme in de film?’’ Deze vraag is besproken in relatie tot het filmgeluid van Roma (Alfonso Cuarón, 2018). Omdat Roma beïnvloed lijkt door Cuaróns eigen jeugdherinneringen en het Italiaanse neorealisme, is het een interessante vraag hoe de invloed van filmisch realisme zich verhoudt tot het filmgeluid. Deze film maakt gebruik van opvallend achtergrondgeluid, on en offscreen geluid en diëgetisch geluid. Met behulp van Chions analysemethode zijn deze geluidselementen beter gecategoriseerd. Met deze geluidsvormen is een shot voor shot analyseprotocol gemaakt, inclusief de uitingen van het filmgeluid op het vlak van omgevingsgeluid, off en onscreen geluid en dialoog. Deze analyse gaat hand in hand met een neoformalistische analyse van de motivatie van het filmgeluid, dat vooral realistisch is gemotiveerd. Vandaar dat de tweede deelvraag de motivatie van het filmgeluid bevat. Het onderzoek concludeert met de bevinding dat perceptueel realisme in het filmgeluid van Roma de overhand heeft, maar dat er ook in mindere mate sprake is van een illusionistische en sociaal-realistische invloed.