Verklaringen voor de vorming van een laag academisch zelfconcept van zorgleerlingen, ten opzichte van niet-zorgleerlingen binnen het reguliere onderwijs.

Abstract

Na invoering van Passend Onderwijs in 2013, kan in de huidige onderwijssituatie al worden vastgesteld dat leerkrachten in het reguliere basisonderwijs moeite zullen gaan ervaren met het afstemmen van onderwijs op zowel zorgleerlingen als niet-zorgleerlingen (Beleidsbrief Passend Onderwijs, 2010). Van Kroesbergen, Sontag, van Steensel, Leseman en van der Ven (2010) tonen aan dat zorgleerlingen binnen het reguliere onderwijs een lager gevoel van competentie in hun schoolse presteren ervaren, dan de gemiddeld tot hoog presterende leerlingen. Wanneer geen veranderingen in deze competentiebeleving worden aangebracht, zullen zorgleerlingen steeds minder vertrouwen gaan krijgen in hun eigen capaciteiten ofwel een steeds lager (academisch) zelfconcept ontwikkelen. Tashie (1993) geeft in het ´New Hampshire model´ drie verklaringen voor een laag academisch zelfconcept aan, namelijk ondersteuning, materialen en verwachtingen. Om het academisch zelfconcept van leerlingen in kaart te brengen, is in dit onderzoek een vragenlijst ontworpen (α = .85) op basis van de verwachtingen, opgesteld door Tashie (1993), en twee onderdelen van de Competentiebelevingsschaal voor Kinderen. De vragenlijst is in het reguliere onderwijs zowel bij zorgleerlingen (n = 91) als bij niet-zorgleerlingen (n = 289) afgenomen. Uit resultaten van een multipele regressie blijkt dat ondersteuning het sterkst samenhangt met de ontwikkeling van het academisch zelfconcept. Leerkrachten kunnen door meer ondersteuning te bieden aan leerlingen met een laag academisch zelfconcept, zorgen voor meer vertrouwen in schoolse prestaties van deze leerlingen in de toekomst.