De seculiere herwaardering van het christendom in de politieke context: Forum voor Democratie als modern-confessionele partij

Abstract

Onderzoek van Van den Hemel naar de vernieuwde aanwezigheid van religie in het discours van rechts-populistische partijen in Nederland heeft aangetoond dat de wending waarbij de positie van religie in de maatschappij onderdeel wordt van het takenpakket van de overheid, gekenschetst kan worden met de term ‘postseculier-nationalisme’. Dit verschijnsel wordt geformuleerd als een vorm van conservatieve politiek waarbij de basis van het verdedigen van een bedreigde nationale identiteit een samenhang van seculiere waarden en religieus-culturele kaders behelst. In dit bacheloreindwerkstuk ga ik verder in op de aanwezigheid van dit postseculier- nationalisme in de Nederlandse politiek. Er wordt aangetoond dat Baudet in het uitdragen van zijn denkbeelden vaak overeenkomsten vertoont met een aantal kenmerken van een confessioneel tijdperk. Echter blijkt uit de analyse die ik in dit eindwerkstuk maak dat de vorm van religie waar Baudet naar verwijst eerder een ‘cultuurchristendom’ is dan een ‘belijdende’ vorm van christendom, zoals dit bij Van der Staaij van de SGP zichtbaar is. Daarnaast gaat dit onderzoek in op de vraag waar dit postseculier-nationalisme vandaan komt. Er wordt hiervoor gebruik gemaakt van het onderzoek naar het ‘thuisgevoel’ van Duyvendak, waarbij de mogelijkheid naar voren wordt gebracht dat de sterkere nadruk op ‘thuis’ in de samenleving een katalysator is geweest voor de opkomst van het postseculier-nationalisme. Dit onderzoek laat zien in hoeverre de ideeën van Baudet, over de religieus-culturele identiteit van Nederland, aansluiten bij de notie van een nieuw confessioneel tijdperk. Deze scriptie bouwt voort op het onderzoek van Van den Hemel door verder in te gaan op het idee van cultuurchristendom en de invloed hiervan op de Nederlandse politiek.