De taak der wetgever. Liberalisme en het Kinderwetje van Van Houten.

Abstract

Tijdens de negentiende eeuw ontstond een moderne variant van het liberalisme. De klassieke variant bleef bestaan. Het Kinderwetje van Van Houten uit 1874, gericht op de bestrijding van kinderarbeid, was een modern-liberaal idee. In dit paper is onderzocht welke rol de ideologische tegenstelling speelde in het politieke debat tijdens de aanloop naar het Kinderwetje. Daartoe is nagegaan wat de twee stromingen inhielden en welke argumentaties er door liberalen gebruikt werden in het politieke debat voordat het voorstel plenair in de Tweede Kamer behandeld werd. De scheidslijnen hierbij bleken vrijwel parallel te liggen aan de bovengenoemde ideologische tegenstelling. Tegenstanders stelden op klassiek-liberale wijze dat de wet een te zware ingreep in de burgermaatschappij of contraproductief was. Voorstanders vonden als moderne liberalen dat de markt er juist gediend mee was, en dat de wet in feite geen uitbreiding van de staat betekende. Dit doen vermoeden dat er een vervanging van klassiek door modern liberalisme heeft plaatsgevonden, in plaats van een overgang.