Nederland op zijn smalst

Abstract

Na de Tweede Wereldoorlog werd Nederland geconfronteerd met de komst van zeker 300.000 immigranten uit Indonesië, waaronder bijna 180.000 Indische Nederlanders. Als gevolg van het oorlogsgeweld en de politieke en maatschappelijke omstandigheden in de jaren vijftig zochten veel migranten een beter heenkomen. Voor veel Indische Nederlanders en andere ‘koloniale verwanten’ was er echter sprake van een koude aankomst in het door oorlog verwoestte Nederland. Zij werden als een etnisch-raciale ‘ander’ gezien, die beter in Indonesië zou kunnen aarden. Lange tijd hanteerde Nederland een restrictief toelatingsbeleid en een dwangmatig assimilatie- en integratiebeleid dat vanwege differentiatie veel overeenkomsten had met de gelaagde hiërarchie in de kolonie. Centraal in deze masterthesis staat daarom de vraag op welke manier de etnisch gecategoriseerde samenleving in de kolonie Nederlands-Indië van invloed was op het immigratiebeleid tussen 1945 en 1964 in Nederland. In het onderzoek zijn er diverse ambtelijke notities, brieven, verslagen, rapporten en andere documenten van het Ministerie van Binnenlandse Zaken (1948-1952) en Ministerie van Maatschappelijk Werk (1952-1965) gebruikt. Geconcludeerd wordt dat culturele normen en etnisch-raciale ideeën uit de kolonie van invloed waren op de vorming van het naoorlogse immigratie in Nederland.