NASA zonder ruimtevaartuig: het uitblijven van de opvolger van de Space Shuttle

Abstract

Sinds het presidentschap van John F. Kennedy en zijn aankondiging van het Apollo-programma is duidelijk hoe veel invloed de Amerikaanse president heeft op de doelen van ruimtevaartorganisatie NASA. Ook bij recente presidenten George W. Bush en Barack Obama was dit merkbaar. Sinds 2011 heeft NASA met de beëindiging van het Space Shuttle-programma geen eigen ruimtevaartuig meer om astronauten naar het International Space Station (ISS) te lanceren. De vervanger van de Space Shuttle, Orion, ontstaan door het initiatief van president George W. Bush, werd in 2010 door president Obama geannuleerd. In plaats hiervan koos hij er voor om een totaal nieuw programma op te zetten met commerciële partners om een soortgelijk ruimtevaartuig te bouwen, wat een langdurig project is geworden.

Hierdoor ontstaat het beeld dat dankzij president Obama de Amerikanen inmiddels bijna negen jaar afhankelijk zijn van de Russische Soyuz-module om astronauten bij het ISS te krijgen, maar de vraag is of dit gerechtvaardigd is. De hoofdvraag van dit eindwerkstuk is dan ook in hoeverre de overgang naar het ruimteplan van president Obama werkelijk invloed heeft gehad op NASA’s huidige afhankelijkheid van de Soyuz voor bemande missies naar het ISS.

Aan de hand van verschillende speeches van Bush en Obama, evenals meerdere rapporten van NASA van 2003 tot 2019 die helpen om door de jaren heen de plannen en de staat van de ruimtevaartorganisatie in kaart brengen, maakt dit eindwerkstuk duidelijk dat het Orion-programma van Bush ver achterliep op schema en hoogstens enkele jaren eerder af zou zijn geweest dan het commerciële alternatief van Obama, dat naar alle waarschijnlijkheid in 2020 in gebruik genomen wordt. Bovendien wordt duidelijk dat de Amerikaanse president sterk afhankelijk is van schattingen van NASA en haar commerciële partners SpaceX en Boeing die vaak te optimistisch zijn, wat goede besluitvorming belemmert en de langdurige afhankelijkheid van de Soyuz mede heeft veroorzaakt.

Door het ruimteplan van Obama heeft NASA beschikking over drie ruimtevaartuigen binnen de komende jaren en zal een herhaling van de Soyuz-jaren door redundantie zeer onwaarschijnlijk zijn. Dit in tegenstelling tot het plan van Bush waarbij NASA enkel Orion tot haar beschikking zou hebben gehad, en het falen van dit systeem zeer waarschijnlijk voor nieuwe afhankelijkheid van de Russische ruimtevaart had gezorgd.