Taalgebruik in het onderwijs; Een onderzoek naar het verband tussen het taalgebruik van de mannelijke of vrouwelijke docent en de invloed en nabijheid die de leerlingen bij deze docent ervaren.

Abstract

Tweederde van de tijd die docenten en leerlingen in de klas doorbrengen, bestaat uit communicatie. In dit onderzoek is gekeken naar het verband tussen het taalgebruik van de docent en de invloed en nabijheid van de docent, zoals de leerlingen die ervaren. Ook is er gekeken naar het verschil in taalgebruik tussen mannelijke en vrouwelijke docenten. De gebruikte data zijn video opnames van lessen Engels in de derde klas van het middelbaar onderwijs en Vragenlijsten voor Interpersoonlijk Leraargedrag (VIL), die door de leerlingen zijn ingevuld. Het taalgebruik van de docent in de opgenomen Engelse lessen is geanalyseerd aan de hand van het codeerschema van Erkens en Janssen (2008). Hierin worden vijf taalfuncties onderscheden, namelijk argumentatieven, responsieven, informatieven, elicatieven en imperatieven. De verzamelde gegevens zijn in verband gebracht met de bestaande scores van de docenten op het gebied van invloed en nabijheid. Bij de verwerking van deze gegevens bleek echter dat er nauwelijks significante verbanden aangetoond konden worden. Dit dwong de onderzoekers het onderzoek kritisch te analyseren, wat geresulteerd heeft in een advies voor vervolgonderzoek, op het gebied van datakeuze en dataverzameling, onderzoeksmethode en de onderzoeksinhoud.