| dc.description.abstract | Herdenkingsjaren zijn een vorm van culturele herinnering. Sinds eind 19e eeuw worden door heel Europa grootheden uit het nationale verleden herdacht en dat fenomeen bestaat nu nog steeds. In dit onderzoek staan Rembrandt- en Brederojaren centraal, van 1885 tot en met 2019. Er wordt onderzocht hoe de herdenkingen vorm krijgen en gelegitimeerd worden door de organisatorische kant in kaart te brengen en uitingen van de initiatiefnemers te analyseren. Doel is de historische ontwikkeling te laten zien en tevens de schilder en de dichter te vergelijken. Door op meerdere niveaus een vergelijking te maken, stelt dit onderzoek nationale mythen rond de 17e eeuw scherp en laat zien in hoeverre daar beweging in zit. Elke periode blijkt uit hetzelfde reservoir van nationale zelfbeelden te putten, aangepast naar uiteenlopende doeleinden. In 1906 staat volksopvoeding centraal, in de jaren zestig wetenschappelijke objectiviteit en in de 21e eeuw zowel toegankelijkheid als nation branding. Hierbij zijn initiatiefnemers betrokken uiteenlopend van de kosmopolitische Tachtigers, de nazi-overheid tijdens de Tweede Wereldoorlog tot het 21e-eeuwse marketingbureau NBTC Holland Marketing. Allen maken gebruik van nationalistische, 19e-eeuwse beelden. Begrippen als ‘Gouden Eeuw’, vrijheid, onafhankelijkheid en rebellie blijken in elke periode te worden aangepast naar verschillende belangen en een veranderende tijdsgeest. Zo is de 17e eeuw vanaf de jaren zestig inzetbaar voor een nieuwe, progressieve vorm van nationalisme en krijgen de herdenkingen in de 21e eeuw een steeds individualistischer karakter. Herdenkingen van Rembrandt hebben vanaf het begin een grotere schaal dan die van Bredero en krijgen meer overheidsbemoeienis; ook zijn ze internationaler en commerciëler. Toch zijn over de hele tijdspanne van dit onderzoek vergelijkbare tendensen te zien in zowel de organisatie als de beeldvorming rond beide kunstenaars. Dit onderzoek laat zien op welke manier de Nederlandse omgang met het verleden vorm heeft gekregen en toont dat het nationale kader van de 19e eeuw nog altijd belangrijk is.
Anniversaries are manifestations of cultural memory. Since the end of the 19th century, celebrated figures from the national past are commemorated. This international phenomenon still exists today. This thesis concerns Rembrandt and Bredero commemorations, held between 1885 and 2019. It investigates how the commemorations take shape and are legitimized, by charting the institutional side and by analyzing texts that were written by the initiators of each year. The aim of this thesis is to show how the commemorations developed historically and simultaneously compare Rembrandt and Bredero – both artists from 17th century Holland, a painter and a poet. By making a comparison on different levels, this study untangles national myths about the Dutch 17th century and shows how they evolve. Throughout the centuries, the national self-images that are used remain roughly the same, though they are used for diverse ends. In the Rembrandt remembrance of 1906, the initiators try to educate the lower classes. In the 1960s, academic objectivity is their goal and in the 21st century it is accessibility and nation branding. The initiators involved vary from the cosmopolitan and rebellious writers of Tachtig, the Second World War nazi-government to the 21st century agency NBTC Holland Marketing. All use nationalistic, 19th century imagery. Notions such as ‘Golden Age’, freedom, independence and rebellion are adjusted to different interests and Zeitgeists. From the sixties onwards, for example, the 17th century is used for a new, progressive kind of nationalism whereas 21st century commemorations become more individualistic. The government is more involved with Rembrandt commemorations, which take place on a larger scale than Bredero’s and also have a more commercial and international character. Nonetheless, similar tendencies are visible in each period, both on the institutional level and in the national images that are used. This thesis demonstrates how Dutch dealings with the past took shape and shows that the national frameworks of the 19th century are still relevant. | |
